قشم، سرزمین عجیب حاشیه خلیج همیشه فارسه و بزرگ ترین جزیره این منطقه هستش.
سفر به قشم، دیدار از اقلیمی با خاکای رنگارنگ و طبیعتی بکر و عالی هستش که در کمتر نقطه ای از سرزمین هزار رنگ و چهار فصل ایران، میشه همچین چیزی رو دید.
قشم رو سرزمین انرژی، تجارت و سیاحت می گن. این مکان بزرگترین جزیره غیر جداگونه جهان بوده و مساحت ۱۵۰۰ کیلومتر مربعی اون از ۲۲ کشور جهان بیشتره. سرزمین طلایی گردشگری و مهد عجایب طبیعی ایران رو میشه در ایام نوروز باستانی دیدن کرد و از شگفتیای اون لذت برد.
قشم کجاس؟
قشم یکی از مقصدهای فوق العاده عجیب سرزمین ایرانه که مثل بندر چابهار، بوشهر، لرستان و حتی سیستان و بلوچستان، اونطور که باید و شاید مورد توجه گردشگران داخلی و بین المللی نیستش.
همونجوریکه گفتیم قشم بزرگترین جزیره ایرانه. واسه عاشقان گردشگری دریایی و جزیره گردی، این جزیره یه انتخاب عالی هستش؛ به خصوص اگه علاقمند به دنیای جذاب و رویایی دلفینا باشین. در قشم امکان دیدار این آبزیان باهوش رو دارین.
قشم در نزدیکی تنگه هرمز – یکی از راهبردی ترین مناطق دریایی جهان – قرار داره.
این جزیره در دوران ساسانیان، ایرکاوان نام داشت و در حل حاضر بخشی از استان دیدنی هرمزگان هستش؛ استانی که با دهکده گردشگری دریایی پازارگاد، شهره خاص و بیشتر.
این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و یه تیکه از شهرستان بندر لنگه، از شمال خاوری به جزیرهٔ هرمز، از شرق به جزیرهٔ لارک، از جنوب به جزیرهٔ هنگام و از جنوب باختری به جزایر تنب بزرگ، کوچیک و ابوموسی محدود می شه.
فاصله جزیره قشم (از بندر قشم) تا بندرعباس ۲۰ کیلومتر، تا بندر هرمز ۱۸ کیلومتر، جزیره لارک (تا مرکز دهستان لارک) ۹ کیلومتر ، تا جزیره ابوموسی ۱۶۳ کیلومتر و جزیره تنب بزرگ ۱۱۴ کیلومتر برآورد می شه.
مساحت قشم حدود ۲/۵ برابر دومین جزیره بزرگ خلیج پارس یعنی بحرینه. منابع جور واجور طول جزیره از بندر قشم تا بندر باسعید و در انتهای جزیره رو بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ کیلومتر تخمین زده ان.
قشم یکی از مراکز مهم اقتصادی در حاشیه خلیج فارس حساب می شه و مراودات خیلی از راه اون انجام میشه. بنادر مهم و صیادی جزیره که می تونن شما رو با دنیای حمل و نقل بین المللی و کشتیای بزرگ آشنا کنن، عبارتند از: بهمن، شهید ذاکری، سوزا، سن بالا، سلخ، کاوه، لافت، درگهان و فجر.
جزیره های بزرگ دور و بر قشم
هنگام، هرمز و لارک، از جمله جزایر بزرگ قشم هستن که فاصله کمی با ساحل دارن. کلی فعالیتای اقتصادی در این جزایر، صیادیه. البته جزیره هنگام به دلیل اینکه مقصد دلفین گردی هم هستش، با استقبال علاقه مندان مواجه شده.
زندگی جانوری قشم
جزیره عجیب قشم ایران، زندگی جانوری مخصوص به خود رو داره.
همونجوریکه میدونید، در آب ها و خشکی های جهان سه سیستم حیاتی از نظر تنوع زیستی، بیشترین تنوع جانوری و گیاهی رو در اختیار دارن.
۴ گونه خفاش از جمله نوع میوه خوار، از جمله پستانداران شناسایی شده در این جزیره هستن. خفاش میوه خوار بزرگترین خفاش کشور بوده و بیشتر در قشم دیده می شه.
تنگه چاهکوه قشم
یکی از عالی ترین مقصدهای گردشگری قشم، تنگه چاهکوه اسمشه. ایران پهناور، درها و تنگه های عجیب بسیاری رو درون خود جای داده که از اون جمله میشه کال جنی در طبس، تنگ رازیانه دیدنی ایلام و تنگه شیرز لرستان که از درهای عجیب کوهدشت حساب می شه رو نام برد.
تنگه چاهکوه رو باید به فهرست تنگه های رویایی کشور اضافه کرد.
این مکان رو یکی از عجایب هفت گانه جزیره قشم می دونن. تنگه نامبرده پر از صخره ها و تندیس هاییه که به صورت طبیعی و بر اثر گذشت زمان بوجود اومده ان.
تنگه چاهکوه، یکی از مقصدهای رصد ستارگان واسه فعالان نجوم آماتوری در خطه جنوبه چون که آسمون شب صاف و بسیار زیبایی داره.
قسمت شرقی جزیره قشم، میزبان دره ای حیرت انگیزه که با جلوه های خاص خود، حیرت گردشگران رو به دنبال داره؛ دره ای به عمق یه صد متر که دنیای عجیبی رو پیش روی گردشگران و رهگذران قرار میده و در کمتر نقطه ای در ایران میشه اینجور تصاویری رو تماشاگر بود.
خوشبخت ترین گردشگران قشم، آدمایی هستن که هنگام بارش باران در تنگه چاهکوه هستن. در سازمان منطقه آزاد قشم، این تنگه به عنوان دره مقدس ثبت شده، چون در دوران بسیار دور، تقدس گاه گذشتگان بوده و محلی واسه ذخیره آب به حساب می اومده.
در تنگه دیدنی چاهکوه و در ورودی اون، تندیسی طبیعی رو مشاهده می کنین که به اون “سه سر نگهبان” می گن. تندیس “ چهار چاه” از جمله دیگه نمادای معروف تنگه مقدس قشمه. این تندیس به وسیله ساکنان حفر شده تا بتونن به وسیله اون آب شیرین رو ذخیره کنن.
اگه گذرتون به این منطقه عجیب افتاد، به حجما، کاسه ها و طاقچه های دره توجه کنین. دیواره های عمودی تقریبا بلند، شما رو از فضای خارجی جدا کرده فضای خاصی رو حاکم می کنن. در این مقصد گردشگری طبیعی، شیارها و خطوط فرسایش موازی و عمیق، شما رو به تماشای جشنواره ای از رنگ و اشکال هندسی می برن.
بعضی از اشکال و منحنیایی که در قندیلا و دیواره های غارهای عجیب ایران تماشاگر هستیم رو میشه در این منطقه دید. تنگه چاهکوه زیباییای خیره کننده ای داره و بخاطر این گردشگران رو تشویق می کنه تا به تلاش در داخل اون بپردازند. عکاسا هم می تونن در این مکان سوژهای نابی شکار کنن و تصاویری عجیب ثبت کنن.
علاقه مندان به صخره نوردی می تونن در تنگه چاهکوه به ورزش بپردازند. دسترسی به بخشی از مناطق تنگه، فقط با صخره نوردی شدنیه و نمیشه با پیاده روی معمولی به اونا دسترسی یافت.
اگه به تنگه رفتید، حتما شب رو در اونجا اقامت داشته باشین تا طبیعت زیبای قشم رو با رصد شبونه ستارگان تماشا کنین. درخشش ستارگان در شب، جلوه خاصی به تنگه مقدس میده. وقتی از داخل تنگه رو به آسمون میشین، چلچراغی رو در بر فراز آسمون مشاهده می کنین که وصف ناشدنیه.
هرچند مناظر شبونه تنگه حیرت انگیزه، اما در روز هم دیواره ها از دو طرف شما رو محاصره می کنن و فضای عجیبی به وجود میارن. به خاطر همین، تماشاگر نور کمی در تنگه چاهکوه هستیم.
در بعضی از جاها، عرض دو دیواره تنگه به کم تر از نیم متر می رسه و رد شدن دو نفر در کنار همدیگه به سختی شدنیه.
پیشنهاد می شه با یه راهنما و وسایل کامل به تنگه سر بزنین. معمولا آنتن دهی موبایل هم در این منطقه خوب صورت نمی گیره.
اگه از سمت شمال وارد تنگه شید، با دره ای عریض تر و کم شیب تر به شکل U مواجه هستین. با حرکت به سمت جنوب، عرض کم شده و شیب زیاد می شه؛ تا حدی که در انتهای دره، شکل V بوجود اومده و تقریبا امکان عبور از اون از کف میره.
در این دره مرموز، چاله ها و چاله های زیادی در دیواره ها و کف به چشم می خورن. یکی از شاخص ترین اونا، حلقه چاهی هست که به صورت طبیعی بوجود اومده. همین امر دلیل شده که واسه تنگه نام چاهکوه در نظر گرفته شه.
اگه درباره جنس دیواره های این تنگه قشنگتر کنجکاوین، باید اشاره کنیم که سنگای چاهکوه، از سنگای رسوبی مربوط به رشته کوه زاگرس هستن که بر اثر تغییرات فرسایشی به شکل امروزی در اومده ان.
دیواره های رسوبی چاهکوه، از ماسه، سنگ آهکی سست، مارن قرمز، سیلت و آهک تشکیل شدن و این موضوع، احتمال فرسایش و انحلال رو زیاد کرده. به خاطر همین در سراسر دره تماشاگر چاله های زیاد و زیاد هستیم.
باید اضافه کنیم که دلیل اصلی به وجود اومدن این دره و درهای مشابه دور و بر اون، شکستگیای ایجاد شده تو یه طاقدیس بزرگه. طاقدیسا چین‌خوردگی هایی طاق مانند هستن که در ایجاد گنبد نمکی نمکدان (طولانی‌ترین غار نمکی جهان در قشم ) هم تاثیر داشتن.
نیروهای طبیعی باعث شدن تا یه گسل، یه کوه سنگی کامل رو به صورت ضربدری برش دهد و چهار تنگه رو ایجاد کنه.
اونا تو یه نقطه به همدیگه برخورد می کنن. اون چیزی که در تنگه چاهکوه مشاهده می شه، در نتیجه سالها فرسایش سنگای رسوبی به وسیله باد، آب باران، بارشای سیل آسا و نور آفتاب بوجود اومده.
از طرفی، آهک یا بی کربنات کلسیم موجود در دیواره تنگه، نسبت به اسید آب باران عکس العمل نشون داده و در اون حل می شه و شکافا و چاله های کوچیکی رو به وجود می آورد. آب به این سنگا نفوذ نمی کنه و به خاطر همین، فرسایش به صورت لایه لایه اتفاق می افته و آب پس از چرخیدن در چاله ها دوباره به بیرون ریخته و یا تبخیر می شه.
ژئو پارک جهانی قشم، امکاناتی واسه رفاه حال گردشگران داره که از اون جمله میشه به سرویس بهداشتی، تابلوهای آموزشی، پارکینگ و کیوسک نگهبانی اشاره کرد.
بهترین فصل سفر به تنگه چاهکوه، نیمه دوم سال و آخر تا اواسط فروردینه. پس از این مدت، هوا بسیار گرم شده و تردد رو واسه اهالی غیر جنوبی کشور، سخت می کنه.
اما باید توجه داشت که دیواره های دره، از تابش آفتاب به درون اون جلوگیری می کنن و گرمای خیلی آزار دهنده ای انتظار شما رو نمی کشه.
چیجوری به ژئو پارک قشم بریم؟
واسه رفتن به این منطقه عجیب طبیعی، میشه از مرکز قشم راهی بخش غربی ساحل شد و از اونجا به سمت روستای چاهوی شرقی عزیمت کرد.
شما می تونین از میدون درگهان قشم وارد جاده غربی شده و پس از طی هیجده کیلومتر، به سمت دوراهی دیرستان حرکت کنین.
در چهل کیلومتری روستای چاهوی شرقی، تنگه چاهکوه قرار داره.
راه دسترسی، به طور کامل آسفالته و تنها کیلومترهای پایانی، خاکی میشه. در طول راه، آب و غذای کافی جفت و جور کنین، چون در اون مکان امکانات فروشگاهی در دسترس نیس.
تنگه از بندر عباس، حدود صد و هشتاد کیلومتر و از مرکز قشم هم کمتر از هفتاد کیلومتر فاصله داره.
البته اگه از بندر لافت به سمت این منطقه جذاب حرکت کنین، به کمتر از نیم ساعت رانندگی نیاز دارین.
دیدنیای دور و بر دره اسرار آمیز
در دور و بر این منطقه جذاب، ظرفیتای گردشگری متنوعی هست که از اون جمله میشه به دره ستارگان قشم، غار نمکدان، دلفینای جزیره هنگام، جزایر ناز و جنگل دریایی حرا اشاره کرد.
گشتی در دره ستارگان قشم
پس از تنگه چاهکوه، دره ستارگان رو باید یکی از دیدنیای قشم دونست که نمایشگاهی از تندیسای مرتفع و ستونای تراشیده با فرمایی تازه هستش.
دهاتی به نام برکه خلف در ۵ کیلومتری ساحل جنوبی جزیره هم قرار داره که با تندیسای بزرگ طبیعی، مناظر زیبایی رو خلق کرده. مخروطای نوک تیز، ستونا و ستونکای فرسایشی، آرکا و جشنواره های دیواره های نواری از جنس ماسه در این مکان به چشم می خورن.
واسه رفتن به دره ستارگان، از قشم به سمت ساحل جنوبی حرکت کنین تا به روستای برکه خلف (۱۵کیلومتری قشم) برسین. دره ستاره ها در شمال این داهات و در فاصله ۵ کیلومتری اون قرار داره.
راه تا داهات آسفالته و از اونجا تا دره ستاره ها راه خاکی به طول تقریبی ۵۰۰ متر برآورد می شه.
در این منطقه، سوراخای بزرگ و کوچیکی در دیواره ها مشاهده شه.
اونا به شکلی جلوه می کنن که گویی موجودات افسانه ای در اونجا قرار داره.
مردم منطقه به این اقلیم، استار اوتیده می گن و بر این باور هستن که اینجا، محل برخورد ستاره ای از آسمون به زمین بوده که باعث خلق اینجور مناظر دیدنی در قشم شده.
در گوشه و کنار ستونا و دره ستاره ها، راه هاى تنگ، باریک و گاه پهن و بزرگی دیده میشه که با نظم خاص خود گردشگر رو مبهوت خود می کنه.
این دره دیدنی که در شمال روستای خلف قرار گرفته، دارای قدمتی در حدود دو میلیون سال مربوط به دوره زمین شناسى سنوزوئیک بوده و بر اثر فرسایش، به اینجور شاهکاری تبدیل شده.
منظره های این دره اونقدر دیدنی و باحال بود که جزء آثار طبیعی در سازمان یونسکو به ثبت رسید.
بابد توجه داشت که دره ستارگان در واقع بخشی فرسایش یافته بر اثر آب‌های سطحی، رگبارهای فصلی و تندبادهاه. قسمتایی از جنس زمین سخت تر بوده در برابر فرسایش مقاومت بیشتری داشته و بخشای سست و ضعیف تر، در مقابل عوامل فرسایشی به سرعت عکس العمل نشون داده و از بین رفته ان. دو جنس متفاوت در دیواره های دره ستاره هست، لایه ای کلفت و لایه ای نازک.
علاوه بر موارد گفته شده ،لایه کلفت با جنسی نرم و طیف رنگی از کرم تا خاکستری روشن در زیر لایه نازک که به نسبت سخت و دارای طیف رنگی سفید تا خاکستری تیره س، قرار داره.
لایه زیرین (لایه کلفت) سست و در برابر فرسایش سریع تخریب می شه ولی لایه نازک رویی مقاومه و مثل یه سپر از لایه زیرین مراقبت می کنه.
سختی و مقاومت این لایه به خاطر وجود یه جور سیمان طبیعی(آهکی) در ترکیبات خاک این لایه س.
اگه یه تیکه از لایه روی از بین بره و یا شکافی داشته باشه، لایه زیرین به سرعت فرسایش یافته و درهای کوچیک و شکافای جور واجور به وجود میاد.
روستای لافت
یکی از مقصدهای دیدنی داهات گردی در جنوب کشور، مطمئنا روستای لافت جزیره زیبای قشمه. این داهات، از جمله قدیمی ترین سکونت گاه های هرمزگان بوده و در کرانه خلیج همیشه فارس قرار گرفته.. معماری کویری اون، مخاطبان بسیاری رو هر ساله روونه لافت می کنه.
لافت در جایی قرار گرفته که راه دریایی و جنگلای حرا در کنار دسترسی به آب شیرین و وزش بادهای موسمی، زمینه رو واسه تشکیل سکونت بعضی وقتا ایده آل جفت و جور کرده. معماری این داهات، اولین چیزیه که چشمون هر رهگذری رو خیره زیباییای خود می کنه.
بادگیرهای زیادی که در استان یزد تماشاگر هستیم، در لافت هم میشه دید. این داهات به بندر بادگیرهای ایران می شناسنش. خونهای داهات بسیار به هم نزدیک بوده و کوچه های تنگ و باریکی داره.
ساختار کوچه های داهات به گونه ایه که معمولا به بن بست نمی رسن و به محله های دیگه راه دارن. تنگ بودن اونا هم دلیل می شه که خونهای دو طرف کوچه، سایه ساری رو واسه رهگذران جفت و جور کرده تا از گزند تابش آفتاب جنوب در امان بمونن.
در دور و بر داهات، جنگلای حفاطت شده حرا قرار داره که از شاهکارهای طبیعی سواحل جنوبی کشور هستن. این جنگلا، میزبان درختان مانگرو هستن که با آب شور و شرایط اقلیمی خاص، گیاهی استثنایی هستش.
پرواز مرغان دریایی و مرغ ماهیخوار و لک لک و مرغابی، بخشی از ظرفیتای طبیعی منطقه س. واسه سفر به حرا، باید سوار بر قایق با همراهی یه از اهالی، به دیدن شگفتیای منطقه برید.
از جمله مقصدهای گردشگری دیدنی در دور و بر روستای تاریخی لافت، میشه به قلعه نادری اشاره کرد.
در جنوب روستای لافت قلعه مخروبه ای قرار داره که پیش اهالی با عنوان قلعه نادری یا نادرشاهی شناخته می شه.
قلعه نادری براساس یه نقشه مربع شکل ساخته شده و آثاری از باروی قلعه، ۳۰ حلقه آب شیرین، ۳ برکه آب، ۲ آب انبار قدیمی و آثار ۴ برج، تموم اون چیزیه که از اون بر جای مونده. تاریخ دقیق ساخت بنا مشخص نیس اما بسیاری بر این عقیده ان که قلعه بر روى پایه هاى دژهاى قدیمی و باستانى قبل از اسلام قرار داره و ساخت اون به سالای دور برمیگرده.
یکی دیگه از دیدنیای روستای لافت، مثل چیزی که در بندر عباس تماشاگر هستیم، قلعه پرتغالیا هستش که در کنار گورستان قدیمی داهات قرار داره.
این قلعه به دستور آلفونسو آلبرکرک، دریانورد پرتغالی در سال ۱۵۰۷ میلادی ساخته شد.
این دریانورد، جزایر دهانه خلیج فارس رو تصرف کرد و پرتغال از این روش به مدت ۱۱۰ سال بر راه بازرگانی دریایی بین هند و اروپا تسلط یافت. در این مدت سازه های زیادی در جنوب ایران ساخته شد که الان آثار اونا در قسمتای جور واجور جزایر خلیج فارس دیده میشه.
از جمله دیگه ظرفیتای جذاب منطقه، چاه های تلاه.
تعداد زیادی چاه با عمق ۳ تا ۶ متر در داهات قرار داره که آباشون شیرین، شور، گرم یا سرده. براساس گفته ساکنان، سازنده این چاه ها شخصی به نام خواجه کریم بوده و در گذشته تعداد اونا به نشون روزای سالای کبیسه به ۳۶۶ عدد می رسیده.
در فصول پر بارش، این چاه ها پر از آب می شده و ساکنان داهات در اونا رو می پوشونده ان تا در طول سال هر روز در یکی از اونا رو باز و از آب اون استفاده کنن. امروزه تنها ۳۳ عدد از این چاه ها باقی مونده که هر کدوم براساس شکل چاه و نوع آب دارای اسمای متفاوتی هستن.
بعضی از این اسما عبارتند از: سردو، لوبنی، درجلایی، دومارون، ستبی (سگی)، ریگی، تلخو، عاشوری، کنتی، بغل دستی، میون طلایی، پا سقی(پاسگی)، لوفراعونی، کمی زیارتی، گروی(گربه)، لو فرانی، لوهنگامی، کربی، لوری کنیزون، بورکی، بورکی، غرابو و زی دل غرابو.
باید اشاره کنیم که جایابی این چاه ها بسیار با باهوشی انجام گرفته و به شکلی بوده که پس از بارشای رگباری به عنوان تنها منبع آب شیرین مردم استفاده می شدن. تپه مشرف بر این چاه ها سطح سنگیِ مرجانی داره و آب باران رو به چاه ها هدایت می کنه.
کف چاه ها به لایه های گچی می رسه و به خاطر همین آب رو واسه یه مدت طولانی، سالم و خنک نگه می دارن.
آب انبارهایی با سقف گنبدی، از جمله دیگه ظرفیتای گردشگری لافت بوده که مثل مساجد زیبایش، گردشگران رو به سمت خود جلب می کنه.
آب انبارها نقش مهمی در تامین آب شیرین بازی می کنن و در سواحل جنوبی ایران، اونا رو با عنوان برکه، به معنی محل ذخیره آب باران، می شناسن. در لافت و دور و بر اون حدود ۳۴ برکه هست که با سقفای گنبدی شکل و سفید رنگشون شناخته می شن.
این نوع سقف در برابر گرمای جنوب ایستادگی کرده و مانع تبخیر آب می شه.
برکه سنگی لافت یکی از دیدنی ترین نمونه ها در جنوب ایرانه که در کنار چاه های تلا و قلعه نادری قرار گرفته و تاریخ ساخت اون به ۴۰۰ سال پیش برمیگرده. عمق این برکه ۱۰ متره و دهانه ای به قطر ۱۲ متر داره.
آب باران پس از سرازیر شدن به این برکه به سمت چاه ها هدایت می شه و اونا رو پر می کنه.
چه کارایی میشه در لافت انجام داد؟
در لافت، پس از گشت در داخل روستای تاریخی و دیدنی و مشاهده سبک زندگی اهالی، می تونین به قایق سواری بپردازید که حس و حال فوق العاده ای داره.
طبیعت خاص لافت، فرصت خوبی واسه شکار (عکاسی) دیدنیای طبیعته. خوردن قلیه ماهی خوشمزه اهالی لافت رو هیچوقت یادتون نره.
مردمون داهات مشاغلی مانند لنج سازی، نج داری، صیادی، تولید صنایع دستی، باغداری، کشاورزی و علف چینی دارن که می تونین این ظرفیتای کار و کاسبی جذاب رو در طول داهات تماشاگر باشین.
پیشنهادای قشم گردی
۱- قبل از سفر به جزیره قشم، اطلاعات سفر رو با اداره گردشگری هرمزگان بررسی کنین.
۲- قشم، یکی از مقصدهای گردشگری دیدنی و شلوغ کشور به خصوص در ایام نوروزه. رزرو بلیط هواپیما و رزرو مکانای اقامتی قشم رو مثل همیشه، از سایتای گردشگری پین تا پین و زورق انجام بدین.
۳- فرصتای گردشگری و اقامتی قشم رو با آرزو سفر هم می تونین بررسی کنین.
۴- پیشنهادای وب سایتای معتبر گردشگری رو واسه سفر به قشم در نظر داشته باشین.
۵- خرید صنایع دستی قشم، کمک به پیشرفت گردشگری و رونق اقتصاد منطقه س. البته گفته شده که صدفای قشم چینی هستن.
۶- گردشگری دریایی قشم – لارک رو میشه از راه موسسات گردشگری مرکز شهر و هم اینکه راهنمایی اهالی، تجربه کرد.
۷- از قشم میشه با سفر دریایی، به مناطق مختلفی از جمله کیش و بندر چابهار عزیمت کرد.
پیش بینی حضور میلیونی گردشگران در بهار ۹۶ قشم، دور از انتظار نیس.
واسه رزرو بلیط هواپیما و هتل و تورهای گردشگری در اسرع وقت دست به کار شین. آخرین خبرها از دنیای گردشگری ایران و جهان رو هر روز با دنیای سفر ببینین.