در این مقاله به معرفی برخی دستگاه های آزمایشگاهی و کاربردشان می پردازیم. لوازم آزمایشگاهی در علوم آزمایشگاهی نقش بسیار مهمی ایفا می کنند و برای انجام تجربیات و اندازه گیری های دقیق از آن ها استفاده می شود.
دستگاه تقطیر روتاری یا روتاری اواپراتور Rotary evaporator چیست
دستگاه تقطیر روتاری یا روتاری اواپراتور (Rotary Evaporator) یک ابزار آزمایشگاهی است که برای تقطیر مواد محلول در محیطی بدون فشار و در دمای کم استفاده می شود. این دستگاه از یک قسمت دائمی به نام بحرانه (سردکننده) و یک دستگاه دورانی به نام فلسکس که در آن ترکیب مورد نظر تقطیر می شود، تشکیل شده است. تقطیر روتاری به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد در علوم آزمایشگاهی و شیمی استفاده می شود.
کاربردهای تقطیر روتاری
تقطیر محلول ها: برای تخلیص مواد محلول در محلول های مختلف، از جمله تقطیر از حلال ها، محلول های دارای مواد محلول جامد و تقطیر درجه حرارت پایین (تحت فشار کم).
تقطیر و غنی سازی عصاره های گیاهی و عصبی: در تولید عصاره ها و اسانس های گیاهی و همچنین در تقطیر و غنی سازی محصولات شیمیایی مانند داروها و عطرها.
تقطیر سولفور آلی: در شیمی آلی، برای تقطیر سولفور آلی و تامین مواد خالص برای تحقیقات شیمیایی.
انواع تقطیر روتاری
تقطیر روتاری تک لایه (Single-Layer Rotary Evaporator): دارای یک لایه و یک فلسکس و یک سردکننده معمولاً استفاده می شود.
تقطیر روتاری دو لایه (Double-Layer Rotary Evaporator): دارای دو لایه فلسکس برای تقطیر مواد در شرایط بحرانه و در دماهای مختلف استفاده می شود.
نگهداری از تقطیر روتاری
دستگاه را پس از هر استفاده به دقت تمیز کرده و تمیزکننده های مخصوص تمیزکردن لوله ها و سردکننده ها را به کار ببرید.
سیستم خنک کننده را به مرتب تمیز کرده و از تماس با ذرات خارجی جلوگیری کنید.
استفاده از تقطیر روتاری
محلول مورد نظر را در فلسکس قرار دهید.
تنظیم دمای سردکننده و سرعت دوران فلسکس را انجام دهید.
برای شروع تقطیر، دمای سردکننده را تا دمای مورد نظر کاهش دهید و دستگاه را روشن کنید.
تا زمانی که ماده محلول تقطیر شده و به شکل تمامی دریافت شود، ادامه دهید.
پس از اتمام تقطیر، محلول مورد نظر را از فلسکس جدا کنید.
تقطیر روتاری یکی از ابزارهای مهم در آزمایشگاه های شیمیایی و علوم آزمایشگاهی است که به تمیزکردن و تخلیص مواد محلول کمک می کند و در تولید محصولات شیمیایی و فرآوری مواد مختلف به کار می رود.
سل کانتر Colony counter چیست
سل کانتر (Colony Counter) یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای شمارش و تخمین تعداد کلونی های میکروبی روی محیط کشت، پتری دیش و دیگر سطوح کشت میکروبی به کار می رود. این دستگاه از یک صفحه شیشه ای شفاف یا دیگر مواد مشابه تشکیل شده است که به وسیله نور مناسب برای دیدن کلونی ها به مثابه لایه ای شیشه ای وصل می شود.
کاربردهای سل کانتر
تحقیقات میکروبیولوژی: برای شمارش کلونی های باکتری، قارچ، ویروس و دیگر میکروارگانیسم ها در زمینه های مختلف تحقیقات میکروبی.
کنترل کیفیت محصولات غذایی: در صنایع غذایی برای ارزیابی و کنترل کیفیت محصولات و شناسایی میکروارگانیسم های آلاینده.
داروسازی: در کنترل کیفیت و تجزیه و تحلیل کشت های مختلف میکروبی که در تولید داروها به کار می روند.
انواع سل کانتر
سل کانتر دستی: که نیاز به تعداد کلونی ها را به صورت دستی شمارش می کند. این نوع مناسب برای کاربردهای کم حجم و غیرخودکار است.
سل کانتر اتوماتیک: که با استفاده از دوربین و نرم افزارهای تصویری، کلونی ها را به صورت خودکار شمارش می کند. این نوع برای کاربردهای بزرگتر و دقیقتر مناسب است.
نگهداری از سل کانتر
سل کانتر باید در محیطی تمیز و خشک نگهداری شود.
صفحه شیشه ای دستگاه باید با دقت تمیز شود تا دید بهتری از کلونی ها داشته باشید.
استفاده از سل کانتر
نمونه های کشت شده را بر روی پتری دیش یا سطوح کشت قرار دهید.
دستگاه را روشن کرده و با استفاده از لوپ یا دوربین مجهز به آن، کلونی ها را در زیر نور مخصوص دیده و شمارش کنید.
تعداد کلونی ها را ثبت کرده و به تحلیل های مورد نیاز برای تحقیق یا کنترل کیفیت ادامه دهید.
سل کانتر به عنوان یک ابزار اساسی در آزمایشگاه ها و صنایع مختلفی که به مراقبت از بهداشت عمومی و کنترل کیفیت نیاز دارند، استفاده می شود. این دستگاه به دقت در شمارش و تخمین تعداد کلونی ها کمک می کند و نتایج دقیقی را ارائه می دهد.
شیکر آزمایشگاهی Shaker چیست
شیکر آزمایشگاهی (Shaker) یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای ترکیب و مخلوط کردن مواد مختلف در محیط های مختلفی استفاده می شود. این دستگاه از یک سینی یا پلتفرم حاوی نمونه ها یا مواد مختلف و یک مکانیزم دوار برای تکان دادن، مخلوط کردن، و ترکیب کردن از وسیله های مختلفی برخوردار است.
کاربردهای شیکر آزمایشگاهی
کشت سلول ها: در زمینه های بیولوژیکی و سلولی برای ترکیب و مخلوط کردن میان سلول ها و محیط های کشت.
ترکیب مواد شیمیایی: در شیمی آلی و تجزیه و تحلیل شیمیایی برای ترکیب مخلوط های شیمیایی و انجام واکنش های شیمیایی.
تولید داروها: در صنعت داروسازی برای تولید داروها و ترکیب اجزاء مختلف دارو.
انواع شیکر آزمایشگاهی
شیکر خطی (Linear Shaker): این نوع شیکر به صورت خطی جلوه می کند و برای تکان دادن نمونه ها به صورت مستقیم بر روی پلتفرم مورد استفاده قرار می گیرد.
شیکر دایره ای (Orbital Shaker): این نوع شیکر به صورت دایره ای حرکت می کند و پلتفرم در حرکت دایره ای قرار می گیرد. این شیکر برای ترکیب و مخلوط کردن نمونه ها با دقت بالا مناسب است.
شیکر مخصوص (Specialized Shaker): انواع خاصی از شیکرها برای کاربردهای خاصی وجود دارند، مانند شیکر های حرارتی برای ترکیب و گرمایش نمونه ها یا شیکر های CO2 برای کشت سلول ها در محیط های با غلظت CO2 مخصوص.
نگهداری از شیکر آزمایشگاهی
دستگاه را در محیطی تمیز و خشک نگه دارید.
پس از هر استفاده، پلتفرم و سطوح دستگاه را به دقت تمیز کرده و از باقی مانده مواد جلوگیری کنید.
استفاده از شیکر آزمایشگاهی
نمونه ها را در وسایل آزمایشی یا ظروفی قرار دهید که روی پلتفرم شیکر قرار بگیرند.
دستگاه را روشن کرده و سرعت و حرکت مورد نظر را تنظیم کنید.
پس از اتمام عملیات ترکیب یا مخلوط کردن، دستگاه را خاموش کرده و نمونه ها را از وسایل آزمایشی خارج کنید.
شیکر آزمایشگاهی یک ابزار مهم در آزمایشگاه ها و صنایع مختلف است که به ترکیب، مخلوط کردن، و تکان دادن نمونه ها و مواد مختلف کمک می کند. این دستگاه با تنظیمات مختلفی برای سرعت و حرکت، برای کاربردهای مختلف قابل استفاده است.
اوربیتال شیکر آزمایشگاهی Orbital shaker چیست
اوربیتال شیکر آزمایشگاهی (Orbital Shaker) یک نوع شیکر است که برای ترکیب و مخلوط کردن نمونه ها و مواد در محیط های آزمایشگاهی با استفاده از حرکت دایره ای یا اوربیتال به کار می رود. این دستگاه از یک پلتفرم حاوی نمونه ها و یک مکانیزم حرکتی دورانی به نام میکانیزم اوربیتال برخوردار است.
کاربردهای اوربیتال شیکر آزمایشگاهی
کشت سلول ها: برای ترکیب و تکان دادن سلول ها در محیط های کشت سلولی به منظور ایجاد توزیع یکنواخت و افزایش تغذیه سلول ها.
ترکیب مواد شیمیایی: در شیمی آلی و تجزیه و تحلیل شیمیایی برای ترکیب و مخلوط کردن مواد شیمیایی در واکنش ها و آزمایش ها.
در تحقیقات بیولوژیکی و مولکولی: برای مخلوط کردن و ترکیب نمونه ها و مواد در آزمایش های PCR (زنجیره تکثیر پلیمراز) و انجام راکشن های زنجیره ای DNA (PCR).
انواع اوربیتال شیکر
اوربیتال شیکر معمولی (Standard Orbital Shaker): این نوع اوربیتال شیکر به صورت دایره ای حرکت می کند و پلتفرم حاوی نمونه ها در یک حرکت دایره ای معین و به نسبت آرام تکان می خورد.
اوربیتال شیکر حرارتی (Orbital Shaker Incubator): این نوع دستگاه به علاوه توانایی گرمایش دارد و معمولاً در کشت سلول ها و تجزیه و تحلیل DNA برای کاربردهای مولکولی به کار می رود.
نگهداری از اوربیتال شیکر آزمایشگاهی
دستگاه را در محیطی خشک و تمیز نگهدارید.
پس از هر استفاده، پلتفرم و سطوح دستگاه را به دقت تمیز کرده و باقی مانده مواد را از دستگاه پاک کنید.
استفاده از اوربیتال شیکر آزمایشگاهی
نمونه ها یا مواد مورد نظر را بر روی پلتفرم اوربیتال شیکر قرار دهید.
دستگاه را روشن کرده و سرعت و حرکت مورد نظر را تنظیم کنید.
پس از انجام ترکیب یا تکان دادن مواد، دستگاه را خاموش کرده و نمونه ها را از پلتفرم خارج کنید.
اوربیتال شیکر آزمایشگاهی به عنوان یک ابزار مهم در آزمایشگاه ها برای ترکیب و تکان دادن نمونه ها و مواد مختلف به کار می رود. این دستگاه با توانایی اوربیتال در تولید توزیع یکنواخت و خوب در نمونه ها، در تحقیقات بسیاری از زمینه های علوم زیستی و شیمی مورد استفاده قرار می گیرد.
دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی Water purification system چیست
دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی (Water Purification System) یک دستگاه مخصوص طراحی شده برای تصفیه و تولید آب بالینی و آب مخصوص آزمایشگاهی با کیفیت بالا است. این دستگاه ها معمولاً از مراحل مختلف تصفیه آب مانند فیلتراسیون، دیوآیونیزاسیون (Deionization)، اختزال (Reduction)، و الکترواودیسیون (Electrodeionization) برای حذف آلاینده ها و یون ها از آب استفاده می کنند.
کاربردهای دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی
آزمایشات آزمایشگاهی: آب تصفیه شده به عنوان ماده ی اصلی در آزمایشات شیمیایی، بیولوژیکی، میکروبیولوژی، و دیگر علوم آزمایشگاهی استفاده می شود.
تهیه محلول ها و ترکیب های شیمیایی: آب تصفیه شده برای تهیه محلول های شیمیایی و ترکیب های مورد نیاز در آزمایشات مورد استفاده قرار می گیرد.
کشاورزی و بیوتکنولوژی: در کشاورزی، پرورش سلول ها و باکتری ها، و تولید مواد زیستی از مصرف های دیگر آب تصفیه شده هستند.
تحقیقات داروسازی: در تولید و تست داروها و مواد دارویی برای جلوگیری از تداخل آلاینده ها با نمونه ها.
انواع دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی
دستگاه دیوآیونیزاسیون (Deionization System): این دستگاه از اعمال فرآیند دیوآیونیزاسیون برای حذف یون های معدنی از آب استفاده می کند و آب تصفیه شده را تولید می کند.
دستگاه اسمز معکوس (Reverse Osmosis System): این دستگاه از فرآیند اسمز معکوس برای حذف آلاینده ها و یون ها از آب استفاده می کند. آب تصفیه شده توسط این دستگاه کیفیت بسیار بالایی دارد.
دستگاه تصفیه آب ترکیبی (Combination Water Purification System): این دستگاه ها از ترکیب فرآیندهای مختلف مانند دیوآیونیزاسیون و اسمز معکوس برای تصفیه آب استفاده می کنند و برای تولید آب با کیفیت بالا مناسب هستند.
نگهداری از دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی
دستگاه را در محیطی خشک و تمیز نگهدارید.
دوره ای دستگاه را تعمیر و نگهداری کنید تا عملکرد بهینه را حفظ کند.
استفاده از دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی
نمونه آب را به دستگاه وارد کنید.
دستگاه را روشن کرده و تنظیمات مورد نظر را انجام دهید (بر اساس نوع دستگاه و فرآیند تصفیه).
آب تصفیه شده را جمع آوری کنید و در ظرف های مناسب نگهداری کنید.
دستگاه تصفیه آب آزمایشگاهی یک ابزار ضروری در هر آزمایشگاه علوم آزمایشگاهی و بیولوژیکی است که به تأمین آب با کیفیت و خالصی برای تجربیات و تحقیقات مورد نیاز کمک می کند.
توالی یاب دی ان ای DNA sequencer چیست
توالی یاب دی ان ای (DNA sequencer) یک دستگاه آزمایشگاهی پیشرفته است که برای تعیین توالی نوکلئوتیدهای DNA (آدنین، سیتوزین، گوآنین، تیمین) در یک نمونه استفاده می شود. این دستگاه ها با کمک تکنیک های مختلفی مانند سنتز و آنالیز DNA، اطلاعات مفصلی در مورد ترکیب نوکلئوتیدی یک رشته DNA ارائه می دهند.
کاربردهای توالی یاب DNA
تحقیقات علوم زیستی و ژنتیک: برای بررسی توالی ژن ها و DNA در مطالعات مرتبط با ارث بری، تطور، و تغییرات ژنتیکی.
تشخیص بیماری های ژنتیکی: برای تشخیص و تحلیل متغیرهای ژنتیکی مرتبط با بیماری های ژنتیکی مانند بیماری های سیستم عصبی مرتبط با ژنتیک.
تحقیقات پزشکی و توسعه دارو: برای مطالعه توالی DNA بیماران، توسعه داروها، و پیگیری تغییرات DNA در طول زمان در پژوهش های پزشکی
انواع توالی یاب DNA
سنتزی (Sanger Sequencing): این روش استاندارد توالی یابی است که از طریق اضافه کردن دی دی ای ان (ddNTPs) برای متوقف کردن رشته های توسط پلیمراز DNA استفاده می کند.
توالی یاب دی ان ای پاییزی (Next-Generation Sequencing – NGS): این تکنولوژی پیشرفته تر و سریع تری است که امکان توالی یابی بیشتری را در یک زمان فراهم می کند. نمونه برداری و توالی یابی متوالی را انجام می دهد.
نگهداری از توالی یاب DNA
دستگاه را در محیطی خشک و تمیز نگهدارید.
با توجه به نوع دستگاه و تجهیزات جانبی، دستگاه را به صورت منظم تعمیر و نگهداری کنید.
استفاده از توالی یاب دی ان ای:
نمونه DNA را استخراج و تهیه کنید.
نمونه DNA را برای توالی یاب دی ان ای آماده کنید و در دستگاه قرار دهید.
دستگاه را برای شروع توالی یابی تنظیم کرده و داده های توالی را به دقت ثبت کنید.
داده های توالی را تحلیل کنید و توالی DNA را تعیین کنید.
دستگاه جذب اتمی Atomic absorption spectrophotometer (AAS) چیست
دستگاه جذب اتمی (Atomic Absorption Spectrophotometer یا AAS) یک دستگاه آزمایشگاهی پیشرفته است که برای تحلیل کمی عناصر مختلف در نمونه ها با استفاده از تکنیک جذب اتمی استفاده می شود. این دستگاه از اصول جذب اتمی به منظور تعیین غلظت عناصر مختلف در محلول ها یا نمونه های جامد استفاده می کند.
کاربردهای دستگاه جذب اتمی
تجزیه و تحلیل شیمیایی: برای تعیین غلظت عناصر مختلف مانند فلزات سنگین (مانند سرب، کادمیم، جیوه) در نمونه های محیطی یا محصولات غذایی.
پزشکی و داروسازی: برای تجزیه و تحلیل عناصر مهم در بدن انسان، مطالعه کمیت های معدنی در پزشکی و کنترل کیفیت داروها.
کشاورزی: برای تحلیل عناصر ضروری در خاک و آب آبیاری و تعیین میزان مواد مغذی برای کشاورزی.
انواع دستگاه جذب اتمی
AAS فلام: در این نوع AAS، از یک لامپ فلام برای تولید پرتوهای جذب اتمی استفاده می شود. این دستگاه ها برای تجزیه و تحلیل عناصری مانند سرب و کادمیم مناسب هستند.
AAS مبدل گرمایی: این دستگاه ها برای تجزیه و تحلیل عناصر مانند آرسنیک و هیدرید سنگین ترین عناصر مورد استفاده قرار می گیرند
AAS فلام اعتیادی: این دستگاه ها به دلیل دقت بالا و توانایی تجزیه و تحلیل عناصر مختلف در نمونه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
نگهداری از دستگاه جذب اتمی
دستگاه را در محیط خشک و تمیز نگهدارید.
از کلیدها و سیم های اتصالی به دقت مراقبت کنید.
لامپ فلام را به منظور حفظ دقت و کارایی به موقع تعویض کنید.
استفاده از دستگاه جذب اتمی
نمونه مورد نظر را تهیه و آماده کنید.
دستگاه را روشن کرده و شرایط تحلیلی را تنظیم کنید (مانند طول موج مطلوب و نوع اتم مورد تجزیه).
نمونه را به دستگاه وارد کرده و اندازه جذب اتمی را اندازه گیری کنید.
غلظت عنصر مورد نظر را با استفاده از ایجاد منحنی کالیبراسیون تعیین کنید.
دستگاه Fourier-transform infrared spectrometer (FTIR) چیست
دستگاه Fourier-transform infrared spectrometer (FTIR) یکی از ابزارهای حیاتی در زمینه علوم آزمایشگاهی است که برای تجزیه و تحلیل طیف مادون قرمز نمونه های شیمیایی به کار می رود. این دستگاه با استفاده از پرتوهای مادون قرمز و تکنیک تبدیل فوریه طیف سنجی، می تواند اطلاعات دقیقی از ترکیبات مولکولی نمونه ها را ارائه دهد.
کاربرد دستگاه FTIR
دستگاه FTIR در علوم آزمایشگاهی به عنوان یک ابزار تحلیلی حیاتی مورد استفاده قرار می گیرد. از کاربردهای اصلی آن می توان به تحلیل ساختار مولکولی ترکیبات شیمیایی، تشخیص و شناسایی مواد مختلف در نمونه ها، و تحقیقات در حوزه های شیمی، بیوشیمی، داروسازی، و مواد اشاره کرد.
انواع دستگاه FTIR
دستگاه FTIR انواع مختلفی دارد، از جمله FTIR تبدیل مادون قرمز تبدیل فوریه (FT-IR) و FTIR تبدیل مادون قرمز دیسپرسیون (Dispersive FT-IR). هر نوع دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود می باشد.
روش نگهداری از دستگاه FTIR
برای نگهداری دستگاه FTIR، آن را در یک محیط خشک و تمیز قرار داده و از عدم تماس با نمونه های آلاینده یا مواد خارجی جلوگیری کنید. همچنین، به نگهداری منظم و تعویض قطعات آبشاری مانند لامپ های مادون قرمز توجه کنید.
روش استفاده از دستگاه FTIR
برای استفاده از دستگاه FTIR، نمونه مورد نظر را روی نمایش دهنده دستگاه قرار داده و دستگاه را روشن کنید. سپس با تنظیم شرایط تحلیلی مناسب و انجام اندازه گیری، طیف مادون قرمز نمونه را به دقت اخذ کرده و اطلاعات آن را تحلیل کنید تا به تعیین ساختار و خصوصیات مولکولی نمونه بپردازید.
طیف سنجی رامان Raman spectrometer چیست
دستگاه طیف سنجی رامان (Raman Spectrometer) یک ابزار تجهیزات آزمایشگاهی است که برای تحلیل انتقال پرتوهای نوری از اثرات رامان (پراکندگی رامان) در نمونه های شیمیایی استفاده می شود. این دستگاه به تشخیص تغییرات در طیف انرژی پرتوهای نوری به عنوان پاسخ به پراکنش نور از نمونه ها می پردازد.
کاربردهای دستگاه طیف سنجی رامان
تحلیل ساختار مولکولی: برای تعیین ساختار مولکولی و ترکیبات شیمیایی در نمونه های مختلف.
تشخیص مواد: برای شناسایی مواد ناشناخته در نمونه ها، از جمله داروها، پلاستیک ها، مواد غذایی و مواد مخدر.
کنترل کیفیت: در صنایع مختلف برای کنترل کیفیت مواد خام و محصولات نهایی.
پژوهش علمی: در تحقیقات علمی در زمینه های شیمی، فیزیک، بیوشیمی و مهندسی.
انواع دستگاه طیف سنجی رامان
رامان پرتابی (Raman Scattering): در این نوع، نور لیزر به نمونه تابیده شده و پرتوهای رامان پراکنده شده از نمونه جمع آوری و تجزیه و تحلیل می شوند.
رامان بازتابی (Raman Reflectance): در این نوع، نور لیزر به نمونه تابیده نمی شود و پرتوهای رامان از نمونه بازتاب می شوند.
رامان میکروسکوپی (Raman Microscopy): این نوع با استفاده از میکروسکوپ برای تصویربرداری و تحلیل محلی نمونه ها استفاده می شود.
نگهداری از دستگاه طیف سنجی رامان
دستگاه را در محیط خشک و تمیز نگهدارید.
لیزر و دیگر قطعات حیاتی دستگاه را به منظور حفظ دقت و کارایی به موقع تعویض کنید.
از آلاینده های ممکن در نمونه ها جلوگیری کنید.
استفاده از دستگاه طیف سنجی رامان
نمونه مورد نظر را در دستگاه قرار دهید.
تنظیمات مربوط به اندازه گیری را انجام دهید، از جمله انتخاب انرژی لیزر و طول موج مورد نظر.
دستگاه را روشن کنید و طیف رامان نمونه را ثبت کنید.
اطلاعات طیف های رامان را تحلیل کنید تا به تعیین ساختار و خصوصیات مولکولی نمونه بپردازید.
لینک منبع :