هفتم) روز عاشورا را جشن بگیرید و شیعیان را مجبور کنید در آن شرکت کنند.^[۲۸۸]
گفتار دوم: اقدامات تکفیریان علیه شیعیان
نظر به این که در مباحث قبل جنایات تکفیریان در سوریه و عراق و تخریب میراث فرهنگی و کشتار غیرنظامیان (عمدتاً شیعه) قبلاً توضیح داه شد جهت جلوگیری از اطاله نوشته صرفاً به گوشه ای از جنایات تکفیریان علیه شیعیان در پاکستان اشاره می نمایم.

1. در تاریخ ۲۰۰۳ ۷ ۴ میلادى، در شهر کوئته و در مسجد جامع شیعه، نخستین حمله انتحارى، که در آن ۶۰ نفر از نماز گزاران شهید و صدها نفر زخمى شدند.
2. حادثه مسجد على مرتضى، کراچى، ۴ اکتوبر ۲۰۰۱ میلادى هفت شهید.
3. سانحه مسجد شاه نجف، شهر راولپندى ۲۶ فوریه ۲۰۰۲ میلادى، ۱۰ نفر شهید.
4. حادثه منتظر مهدى منطقه ملیر، کراچى ۲۲ فوریه ۲۰۰۳ میلادى، ۹ نفر شهید
5. حادثه کیدت پولس، کوئته، ۸ ژوئن ۲۰۰۳ میلادى، ۱۲ نفر شهید،
6. سانحه اسپارکو کراچى، ۳ اکتوبر ۲۰۰۳، ۶ نفر شهید،
7. سانحه عاشوراى کوئته، ۲ نفر شهید،
8. حادثه ۲ مارس ۲۰۰۴، ۴۵ نفر شهید،

مجموعه مقالات کنگره جهانى جریان هاى افراطى و تکفیرى از دیدگاه علماى اسلام، ج‏۴، ص: ۷۴۶

9. سانحه مسجد حیدرى، کراچى، ۷ مئى ۲۰۰۴ میلادى، ۱۹ نفر شهید،
10. سانحه مسجد و امام بارگاه على رضا کراچى، ۳۱ مئى ۲۰۰۴ میلادى، ۲۸ نفر شهید،
11. سانحه مسجد زینبیه سیالکوت، ۱ اکتبر ۲۰۰۴، ۳۰ نفر شهید،
12. سانحه مسجد کشمیریان لاهور، ۱۰ اکتبر ۲۰۰۴ میلادى، ۳ نفر شهید،
13. سانحه برى امام اسلام آباد، ۲۷ مئى ۲۰۰۵ میلادى، ۲۵ شهید،
14. حادثه مدینه‏العلم کراچى، ۲۰ مئى ۲۰۰۵ میلادى، ۳ نفر شهید،
15. سانحه عاشورا هنگو، ۹ فوریه ۲۰۰۶ میلادى، ۳۵ شهید،
16. سانحه کلکلته ۱۳ اکتبر ۲۰۰۶، ۱۳ شهید
17. سانحه پیشاور، ۲۷ جنورى ۲۰۰۷ میلادى، ۷۰ شهید،
18. سانحه پیشاور، جنورى ۲۰۰۸ میلادى، ۱۲ شهید
19. سانحه دیره غازى خان ۵ فوریه ۲۰۰۹ میلادى، ۳۲ شهید،
20. سانحه دیره اسماعیل خان ۲۰ فوریه ۲۰۰۹ میلادى، ۳۰ شهید،
21. سانحه چکوال ۵ آوریل ۲۰۰۹ میلادى ۲۲ شهید،
22. سانحه عاشوره ۲۸ دسامبر ۲۰۰۹ میلادى کراچى، ۵۰ نفر شهید، صدها زخمى.
23. حادثه اربعین کراچى ۵ فوریه ۲۰۱۰ میلادى، ۲۰ افراد شهید
24. سانحه ۲۱ رمضان لاهور یکم دسامبر ۳۰ نفر شهید، و بیش از ۲۵۰ زخمى‏
25. سانحه روز جهانى قدس کویته ۳ سپتامبر ۲۰۱۰ میلادى ۷۳ نفر شهید و بیش از ۲۰۰ نفر زخمى،
26. سانحه هنگو ۱۰ دسامبر ۲۰۱۰ میلادى ۱۶ نفر شهید.
27. حادثه لاهور جلوس عزاى امام حسین (ع) ۲۵ دسامبر ۱۳ شهید بیش از ۷۰ زخمى‏
28. سانحه عید الفطر کویته ۳۱ اگوست ۲۰۱۱ میلادى ۱۱ نفر شهید.
29. حادثه مستونگ ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱ میلادى ۲۶ زائر شهید.
30. حادثه رحیم یار خان ۱۵ جنورى ۲۰۱۲ میلادى ۱۸ نفر شهید.
31. سانحه پارا چنار بازار ۴۱ نفر شهید شدند^[۲۸۹].
32. سانحه بابو سر ۲۸ فوریه ۲۰۱۲ میلادى ۱۸ نفر مسافر شهید.
33. حادثه زائران کویته ۲۸ جون ۲۰ زائر شهید.
34. حادثه تربت ۶ جولائى ۲۰۱۲ میلادى ۱۸ مسافر زائران شهید.
35. سانحه عباس تاون ۳ مارچ ۲۰۱۳ میلادى بدترین انفجار بیش از ۵۰ نفر شهید و بیش ۳۰۰ نفر زخمى. صدها خانه و مغازه‏ها تباه،

۴- پرچم سه رنگ ایران مایه افتخار من است.
۵- مردم نقش اساسی در انتخاب مسئولین اجرایی کشور را دارند.
۶- نمایندگان مجلس دغدغه اصلی شان خدمت به مردم است.
۷- اگر فردی به نظام جمهوری اسلامی توهین کند ناراحت می شوم
۸- مواضع دولت در باب انرژی هسته ای قابل قبول است.
۵)بعد دینی: داشتن دین و تعالیم دینی مشترک – پایبندی و وفاداری به ان – اعتقاد و تمایل به مناسک و آیین های مذهبی فراگیر در روند شکل دهی هویت ملی بسیار موثر است.(حیدری- ۱۳۸۳ :۳۴۸) که با چهار سوال مورد سنجش قرار گرفته است:
۱- در هیئت های مذهبی شرکت میکنم
۲- به احکام نماز و روزه شناخت کافی دارم.
۳- در مناسبتهای مذهبی به مسجد می روم.
۴- دین گمشده بشر امروزی است که می تواند بسیاری از مشکلات او را حل کند
۶) بعد فرهنگی: میراث فرهنگی مشترک گسترده و فراگیر یکی از مهمترین اجزای هویت ملی است که سبب توافق فرهنگی می شود(عسکری خانقاه- ۱۳۷۸: ۷۶) که با چهار سوال مورد سنجش قرار گرفته است:
۱- عید نوروز از دوست داشتنی ترین سنت های ایرانی است.
۲- حافظ و سعدی نماد فرهنگ ملی ماست.
۳- تمدن ایرانی از برجسته ترین تمدنهای بشری است.
۴- دوست دارم در مراسماتی شرکت کنم که برگرفته از سنت ایرانی باشد
۷) بعد زبانی: زبان وسیله اندیشیدن – جهان بینی – کنش اجتماعی – هویت اجتماعی و دو روابط خرد و کلان وی با جهان پیرامون و زمانهای گذشته و حال و آینده است(یوسفی-۱۳۷۹ :۲۱). که با پنج سوال مورد سنجش قرار گرفته است:
۱- زبان فارسی باید از واژه های بیگانه خالی شود.
۲- موسیقی ایرانی در دنیا کم نظیر است.
۳- شاهنامه فردوسی سند ایرانیت است.
۴- نام فرزندم باید واژه ای فارسی باشد.
۵- از اینکه در شهر دیگری با زبان دیگری زندگی کنم ناراحت نمی شوم.
۳-۶-۲-متغیر مستقل
سرمایه اجتماعی:
تعریف نظری: سرمایه اجتماعی آن نوع شبکه ای از روابط و پیوندهای مبتنی بر اعتماد اجتماعی بین فردی و تعاملات با نهادها – سازمانها و گروههای اجتماعی که قرین همبستگی و انسجام اجتماعی و برخورداری افراد و گروهها از حمایت و انرژی لازم برای تسهیل کنشها در جهت تحقق اهداف فردی و جمعی می باشد.(موسوی و عبدالهی – ۱۳۸۶ :۲۱۲)
پوتنام سرمایه اجتماعی خاصی را بر پایه فامیلی، دوستی‌ها و آشنایی‌های نزدیک می‌داند که حالت درون گروهی دارد و با تقویت همگونی و هویت ویژه افراد هم طبقه آنها را پیوند می‌دهد و برعکس سرمایه اجتماعی عام یا پل زن افراد غریبه‌تری را که در حوزه‌های خود فعالند و هویت‌های ناهمگون دارند به طور گسترده پیوند می‌دهد (فیلد، ۱۳۸۵: ۱۰۲و۱۰۱) و جامعه مدنی اوج سرمایه برون گروه است. نان لین هم به جای سرمایه اجتماعی درون گروه و برون گروه پوتنام و انحصاری و پل زن ولکاک، تعبیر ارتباطات قوی و ضعیف را مطرح می‌کند.
تعریف عملیاتی:
برای سنجش سرمایه اجتماعی از شاخص های زیر استفاده می شود:
اعتماد اجتماعی:
اعتماد لازمه شکل گیری پیوندها و معاهدات اجتماعی است که ایجاد کننده تعاون و همیاری است و فقط در این حالت است که در عین وجود تفاوتها قادر به حل مشکلات و انجام تعهدات اجتماعی می شوند و آنتونی گیدنز اعتماد و تاثیر ان بر فرایند توسعه را زیر بنای جوامع مدرن می داند. هر جا سطح اعتماد اجتماعی بالا باشد همیاری مردم در عرصه های اجتماعی بیشتر و اسیبهای اجتماعی کمتر است(اکبری- ۱۳۸۳: ۱۱) که در سطح اجتماعی شامل اعتماد به گروهها و نهادهای اجتماعی و مسئولین کشوری و در سطح فردی هم به احساس دوستی و تعلق به یکی بودن با دیگران را میرساندکه در این تحقیق با هفت سوال سنجیده می شود:
۱- از زندگی در کنار هم زبانانم احساس آرامش دارم.
۲- در شهر غریب فقط به یک هم زبان میتوان اطمینان کرد.
۳- حاضرم برای خانواده و فامیلم در بانک ضامن شوم.
۴- مسئولین که کرد هستند دلسوزی بیشتری در حل مشکلات دارند.
۵- هر مسئولی که متعهد به ایران باشد در صدد رفع مشکلات مردم است.
۶- با دیدن نیروهای پلیس احساس امنیت میکنم.
۷- اگر کارم به دادگاه بیافتد به رای عادلانه قاضی مطمئنم.
۲)انسجام اجتماعی:
امیل دورکیم از اولین جامعه شناسانی است که مفهوم انسجام را به کار برد. ترنر به نقل از دورکیم می گوید انسجام وقتی روی می دهد که عواطف افراد به وسیله نمادهای فرهنگی تنظیم شوند. جایی که افراد متصل به جماعت اجتماعی شده باشند – جایی که کنشها تنظیم شده و به وسیله هنجارها هماهنگ شده اند (همان-۱۷)که در این تحقیق با هشت سوال سنجیده می شود:
۱- زبان کردی عامل مهمی در تقویت مردم منطقه است.
۲- باید برای گرفتن امکانات برای منطقه حداکثر تلاش انجام شود.
۳- برجسته کردن مشترکات قومی مثل آداب و رسوم کردی برای نزدیک شدن مردم منطقه به هم ضروری است.
۴- قومیت مهم نیست هر ایرانی که به کشور خدمت کند را می ستایم.

جاناتان ترنر به نقل از دورکیم می‌گوید انسجام وقتی رخ می‌دهد که عواطف افراد به وسیله نمادهای فرهنگی تنظیم شوند، جاییکه افراد متصل به جماعت، اجتماعی شده باشند، جاییکه کنش‌ها تنظیم شده و به وسیله هنجارها هماهنگ شده‌اند و جاییکه نابرابریها قانونی تصور می‌شود(اکبری ؛۱۷:۱۳۸۳).
بنابراین جوامع مادامیکه جمعیت آنها اندک بوده و جوامعی ساده با باورها و ارزشهای محدود و ساده بودند انسجام در آنها مکانیکی بوده است اما دورکیم معتقد است جوامع سنتی در روند تکاملی خود تحت تاثیر عواملی، تغییراتی را در خود پذیرا می‌شوند مهمترین این عوامل از نظر دورکیم پیشرفت تقسیم کار است که باعث تحولی عظیم در این جوامع گشته و در حقیقت بدلیل تقسیم کار است که جامعه سنتی مبتنی بر انسجام مکانیکی به جامعه صنعتی مبتنی بر همبستگی ارگانیکی تبدیل می‌گردد(همان :۱۸).
لذا وجود تقسیم کار است که جامعه‌ای با ماهیتی سنتی را به جامعه‌ای دگرگون شده و با ماهیتی صنعتی بدل می‌کند. تقسیم کار هر چه پیچیده‌تر و تخصصی‌تر می‌شود توافق روی دایره‌‌های اخلاقی کاهش می‌یابد و تمایزات بین افراد رشد میکند وفاق حاصل از انسجام مکانیکی جای خود را به وفاق جدیدی می‌دهد که برخاسته از انسجام ارگانیکی نظم جدید است (همان :۱۸). اما در این زمینه که چه چیزی تقسیم کار را ایجاد و تشدید می‌کند دورکیم می‌گوید «بین تراکم مادی و تراکم اخلاقی پیوند نزدیکی وجود دارد به گونه‌ای که با افزایش تراکم مادی دورکیم به عناصری چون افزایش تراکم جمعیت، افزایش و تشکیل شهرنشینی، تعداد و سرعت راه‌‌های ارتباطی و حمل و نقل اشاره دارد». دورکیم معتقد است وقتی جامعه‌ای افزایش یافته متنوع می‌گردد. رشد و افزایش تعاملات افراد به پیچیدگی و تخصصی‌تر شدن تقسیم کار و تراکم اخلاقی می‌انجامد و به تعبیر گی‌روشه از این جریان متحرک عمومی، لاجرم درجه بسیار بالایی از فرهنگ حاصل خواهد شد. و بنا براین همین شدت روابط است که تمدن را در جوامعی می‌سازد که انسجامش دیگر از نوع ارگانیکی است.(همان :۱۸-۱۹).
۳-مشارکت اجتماعی:
واژه مشارکت یک کلمه‌ی عربی و بر وزن مفاعله است. مشارکت در فرهنگ معین به معنای شرکت دادن، انبازی کردن و همین طور به معنای تعیین سود یا زیان دو یا چند تن که با سرمایه ی‌‌های معین در زمانهای مشخص به بازرگانی پرداخته‌اند آمده است .دهخدا نیز در لغت نامه‌ی خود این مفهوم را مأخوذ از تازی و به معنی شراکت و انبازی کردن و حصه‌داری و بهره‌برداری میداند.(اکبری؛ ۲۷:۱۳۸۳) همچنین عده‌ای مشارکت را از لحاظ لغوی به معنی کمک فعال و واقعی مشخص به یک عمل می‌دانند. آلن بیرو می‌گوید: «مشارکت به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود بردن و یا در گروهی شرکت جستن و بنابراین با آن همکاری داشتن است، به همین جهت از دیدگاه جامعه شناسی باید بین مشارکت بعنوان حالت یا وضع (امر شرکت کردن) و مشارکت بعنوان عمل و تعهد مشارکت) تمیز قائل شده واژه مشارکت معادل واژه «participation» لاتین است که از حیث لغوی به معنای درگیری و تجمع برای منظور خاص می‌باشد. در فرهنگ بین‌المللی و بستر معانی زیر برای اصطلاح «participation» آمده است: عمل یا وضعیت شرکت جستن، بهره‌وری در چیزی، مشارکت بر اساس رابطه خویشاوندی که بیش از یک نفر در آن شرکت داشته باشند.(همان :۲۸-۲۷)
امامفهوم مشارکت قدمتی به درازای تاریخ زندگی اجتماعی بشر دارد که در طول حیات طولانی خود روند تکامل و دگرگونی را پشت سرگذاشته و به اقتضای شرایط زمانی و مکانی خود تعاریف مختلفی به خود دیده است. کائوتری اعتقاد دارد که مشارکت به قدمت تاریخ بشری پیشینه دارد چرا که نظر و عمل مشارکت در بطن هر جامعه و در مفاهیمی چون دلبستگی، اتحاد، همکاری، انجمن و مانند آنها نهفته است و از قدیم شالوده پیدایش اجتماعی ـ انسان شناختی نوع بشر تلقی شده است(اکبری؛ ۲۸:۱۳۸۳). به نظر هال تعارض بین دیدگاههای عمل گرایانه و دیدگاههای عمدتا فلسفی از مشارکت موجب شده است که مفهوم مشارکت تبدیل به یک مفهوم چند وجهی شود و در طی زمان با معنای متفاوتی هویدا شود.(ازکیا و غفاری؛ ۱۸۳:۱۳۸۰).
به دلیل همین پیچیدگی است که تعریف واحدی از مفهوم مشارکت نمی‌توان یافت که همه صاحبنظران روی آن توافق داشته باشند، لذا تعاریف گوناگونی از مشارکت در حوزه‌‌های مختلف علوم انسانی وجود دارد که به ذکر تعدادی از آنها مبادرت خواهیم کرد:
همچنین در تعریف مشارکت گفته شده: «مشارکت مردمی به معنای کوشش و تلاش جمعی در یک چارچوب سازمانی است که اعضا با ائتلاف منابع در صدد دستیابی به اهداف خودشان هستند. در نتیجه، مشارکت فرایندی فعال است که هر یک از مشارکت‌کنندگان به واسطه اندیشه، تأمل و نظارت فعالشان به اقدام و عمل مشارکتی ترغیب می‌شوند».
بنابراین مشارکت اجتماعی را می‌توان فرایند سازمان یافته‌ای دانست که از سوی افراد جامعه به صورت آگاهانه، داوطلبانه و جمعی با در نظر داشتن هدف‌‌های معین و مشخص به منظور سهیم شدن در منابع قدرت انجام می‌گیرد. شهود چنین مشارکتی، وجود نهادهای مشارکتی چون انجمن‌ها، گروه‌ها، سازمان‌‌های محلی و غیر دولتی است .(همان، ۲۹۳).
۲-۱۵-پیشینه تحقیقات داخلی:
حبیب احمدلودر پژوهشی با عنوان بررسی رابطه میزان هویت ملی و هویت قومی در بین جوانان تبریز درصدد پاسخگویی به این سوالات است :
۱- میزان گرایش به هویت قومی در بین جوانان چقدر است ؟
۲- میزان گرایش به هویت ملی چقدر است ؟

/>۳- آیا بین میزان هویت قومی و میزان هویت ملی جوانان رابطه ای برقرار است؟
نتایج پژوهش نشان میدهد افراد دارای هویت های گوناگونی هستند و این هویت ها لزوما در مقابل یکدیگر قرار نمی گیرند افراد از هویت های گوناگون خود به عنوان بسته های اطلاعاتی استفاده کرده و در موقعیت های کنشی مقتضی از آنها سود می جویند . هویت ملی و هویت قومی نیز دو نوع هویت جمعی هستند که افراد در طی اجتماعی شدن آنها را درونی کرده و جزئی از شخصیت خود را می سازند و از آنان در موقعیت های خاصی استفاده میکنند . بنابراین تناقضی بین این دو نوع از هویت وجود ندارد.
:
عثمان حسین بر در ۱۳۸۱ به بررسی عوامل موثر بر نگرش دانشجویان بلوچ به هویت ملی میپردازد و با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه به این نتایج می رسد که نگرش دانشجویان به ملت و سرزمین متوسط اما نسبت به دولت بی تفاوت بوده اند. در سطح هویت ملی حاکم بی تفاوتی منتج شده که دلیل ان عدم تخصیص امکانات به طور مساوی بین اقوام و علی الخصوص اقلی تهای مذهبی بوده است
است .
مهرداد فرخی در سال ۱۳۸۲ به بررسی رابطه الگوی مصرف پوشاک و ارتباطش با هویت اجتماعی پرداخته است وی با استفاده از نظریات بوردیو و گیدنز به این نتیجه رسیده است که الگوی خریددر چهار فضای اجتماعی مختلف که حاصل تقاطع دو محور سرمایه.فرهنگی و سرمایه اقتصادی شکل می گیرد. افر اد قرار گرفته در داخل هر یک ا ز این چهار فضای اجتماعی دارای سلایق نزدیک به هم در خرید. لباس و شکلگیریهای شود.
متف
انی.
پزوهشهای اخیر د رمورد انواع هویت همواره ارتباط واضحی را بین هویت های پیشرفته ومقیاسهای مختلف رشد نشان داده اند به خصوص هویت موفق با سطح رشد خود تئوری عملیات صوری یا انتزاعی قضاوت اخلاقی ومتبع کنبرل ارتباط مثبتی را نشان داده است همچنین افرادی با این نوع هویتها از لحاظ روانی حال خوبی داشته وسازگاری روانی سالمی دارند از لحاظ کنار امدن با مسائل به نحو مناسب عمل نموده وکارامدی شخصی بالاتری را نشان داده واضطراب کمتری دارند .پژوهشهای دیگر نشان داده اند که دانشجویان باهویت زود رس د رارتباطات فردی خود به شدت کلیشه ای رفتار کرده ودر بیان فردی کارامدی فردی ضعیف واز پیچیدگی شناختی پایین تری دارن دوبرعکس دانشجویانی که هویت موفقی دارند مشخصاتی از قبیل احترام به خود در سطح بالا داشته ودر مقابل استرس انعطاف پذیری داشته واقدام به تصمیم گیریهای سنجیده ومتفکرانه ای مینماید ونسبت به ان متعهد میباشد پژوهشهای انجام شده توسط ارشر ۱۹۹۲ حاکی است که بین دختران وپسران در نوع هویت تفاوت معنادار وجود دارد ارشر خاطر نشان میسازد که جریان تشکیل هویت در دختران امکان دارد به علت موانع خارجی یا محیطی مشکل تر ودردناکتر از پسران باشد همچنین ارشر د ر ۱۹۹۲ به این نتیجه رسید که پسران د رکلاسهای ۱۰ ۸ ۶ ۱۲ تقریبا هیج ارتباطی بین هویت شغلی وخانواده نمیبیند .پزوهش انجام شده توسط المال ۱۳۷۵ حاکی است که از بین عوامل جامعه پذیری دوعا مل خانواده ومدرسه بیش از سایر عوامل درشکل گیری هویت فرهنگی موثر است ضمنا موقعیت اجتماعی دانش اموزان در این جامعه اماری تاثیر مهم ی در هویت فرهنگی ندارد
رد .
پژوهش انجام شده توسط رزازی فر ۱۳۷۶ پیرامون هویت ملی در شهرستان مشهد حاکی از ان است که احساس عدالت وعام گرایی از عوامل موثر بر هویت ملی هستند این پژهش برروی ۳۰۳ نفر از جوانان ۱۸ سال یه بالای مشهدی انجام گرفته است در بررسی جامعه شناختی ابعاد هویت د انشجویان دانشگاه علامه طباطبایی یافته ها نشان میدهد که بین وضعیت اقتصادی اجتماعی میزان تبعیضات میزان دین داری وهویت ملی دابطه معنادار وجود دارد دربررسی تعیین کنندهای هویت یابی والگوگزینی در میان دانش اموزان دبیرستانی شیراز که تعدادشان ۶ ۲۳ نفر بوده است مشخص شد که مهمترین وعمده ترین الگوهای رفتاری نوجوانان والدین انها دوستانشان ومعلمین بوده وپس ازان شخصیت های مذهبی هنرمندان ورزشکاران نویسندگان دانشمندان ودر اخر نیز شخصیت های تاریخی مطرح میباشد.
اشد
سوالاتی که دراین پایان نامه بدان پاسخ داده می شود چنین است : ۱ – میزان گرایش به هویت قومی در بین جوانان ترک چقدر است ؟ ۲- میزان گرایش به هویت ملی در بین جوانان ترک چقدر است ؟ ۳ – آیا بین میزان هویت قومی و میزان هویت ملی جوانان رابطه ای وجود دارد؟
نتایج نشان می دهد : که افراد دارای هویتهای گوناگونی هستند و این هویتها لزوما در مقابل همدیگر قرار نمی گیرند. افراد از هویتهای گوناگون خود به عنوان بسته های اطلاعاتی استفاده کرده و در موقعیتهای کنشی مقتضی از آنها سود می جویند. هویت ملی و هویت قومی نیز دو نوع هویت جمعی هستند که افراد در طی اجتماعی شدن آنها را درونی کرده و جزئی از شخصیت خود را می سازند و از آنان در موقعیتهای مقتضی استفاده می کنند. بنابراین افراد تناقضی بین این دو نوع هویت درک نمی کنند.
بررسی هویت ملی و ابعاد آن به عنوان نوعی هویت از بعد جامعه‌شناسی هدف این تحقیق است همچون شناخت عوامل موثر بر هویت جمعی و تاثیر دو عامل عمده عامگرایی و عدالت توزیعی پرداخته شده است . برای سنجش فرضیات تحقیق تعداد ۳۰۳ نفر پاسخگو در مطقه شهر مشهد به روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب و مرود مصاحبه قرار گرفته‌و داده‌های بدست آمده در این بررسی با استفاده از روشهای آماری همبستگی دو متغیری، رگرسیون چند متغیری، آنالیز واریانس ، آزمون I – lest و تحلیل مسیر تحلیل شده‌اند. یافته‌های تحقیق نش
ان می‌دهد چهار بعد هویت ملی (ارزشهای ملی – دینی – جامعه‌ای – انسانی) همبستگی بالایی با یکدیگر داشته و احساس عدالت توزیعی و عام‌گرایی در سطح معنی‌داریی بالایی با هویت ملی همبستگی دارند، نتایج حاصله نشان می‌دهد دو عنصر پایبندی ملی (نظری) تعهد ملی (عملی) با همبستگی بالا با یکدیگر بعنوان عناصر تشکیل دهنده هویت ملی مورد تایید می‌باشد
هدف از این تحقیق بررسی هویت ملی و مذهبی جوانان مشهدی (سن ۱۸-۲۴ سال) و تاثیر روابط اجتماعی بر آن می‌باشد. که جواب دادن به دو سئوال زیر را دنبال کرده است : -۱ میزان پایبندی نظری و علمی جوانان به مذهب و ملیت چقدر است ؟ -۲ روابط اجتماعی چه تاثیری بر هویت ملی و مذهبی جوانان دارد؟ بدین منظور تیپ ایده‌آل هویت ملی و مذهبی ساخته شد. (مجموعا چهار تیپ ایده‌آل، پایبندی نظری به مذهب ، پایبندی عملی به مذهب ، پایبندی نظری به ملیت و پایبندی عملی به ملیت) فرضیات اساسی تحقیق عبارتند از: نوع روابط اجتماعی جوانان در خانواده، مدرسه، جمع دوستان و اماکن مذهبی و ویژگیهای شخصی و تماشای تلویزیون بر هویت مذهبی و ملی تاثیر مستقیم دارند. روش تحقیق پیماشی و تکنیک جمع‌آوری از طریق مصاحبه‌های عمیق و پرسشنامه بوده است . جامعه آماری تمام جوانان (زن و مرد) سن ۱۸-۲۴ سال ساکن مشهد می‌باشد. نمونه‌گیری، طبقه‌ای و تصادفی ساده با حجم نمونه ۴۶۴ نفر در سطح مناطق ده‌گانه مشهد می‌باشد. نتایج بدست آمده عبارتند از: الف) ۵۲ درصد کل پاسخگویان بیش از ۶۰ درصد با تیپ ایده‌آل هویت مذهبی و ۶۱/۸ درصد کل پاسخگویان بیش از ۶۰ درصد با تیپ ایده‌آل هویت ملی، هماهنگی دارند. همچنین پایبندی نظری به مذهب و ملیت بیش از پایبندی عملی به آنها است . ب) با انجام تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر داده‌ها، روشن شد حرکت جوانان و اعضاء خانواده‌هایشان در مراسم ملی و مذهبی، گفتگو پیرامون مذهب و تایید مستمر آن در خانواده، اهمیت دادن به نظرات خانواده و دوستان، مشورت با خانواده و تماشای برنامه‌های ایرانی تلویزیون، بر هویت ملی و مذهبی تاثیر مستقیم دارند. همچنین وضعیت اقتصادی جوانان، تماشای فیلم و سریالهای خارجی تلویزیون و تماشای فیلمهای سینمایی از طریق ویدئو و… تاثیر معکوس بر هویت ملی و مذهبی دارند
ابراهیم حاجیانی نیز با توجه به دغدغه ها و نگرانی های موجود در خصوص تنوع فرهنگی و قومی در جامعه ایران و پیامدهای ناشی از آن، این مقاله که براساس یک طرح پژوهشی ملی تنظیم شده است به بررسی رابطه و نسبت گرایش به هویت قومی و گرایش به هویت ملی در میان اقوام ایرانی پرداخته است. براساس چارچوب تحلیلی انتخاب شده که نظریه کنش متقابل نمادین و مشخصات آرای مید و بلومر می باشد، فرض اصلی این نوشتار آن است که هویت ایرانیان چندبعدی با ترکیبی است و میان ابعاد یا منابع هویت بخش جامعه ایرانی تناقض، تعارض و ناسازگاری وجود ندارد، بلکه هویت جمعی فرهنگی جامعه ایرانی همزمان از چند منبع مختلف سرچشمه گرفته و به دلیل خصلت تدریجی، تاریخی و استمراری بودن فرآیند تکوین هویت های مختلف، آن ها در شرایط سازگاری و انطباق با همدیگر قرار دارند.
برای آزمون این فرض محقق از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده کرده است. واحد مشاهده فرد و واحد تحلیل ۶ گروه عمده قومی (ایرانی) شامل کردها، بلوچ ها، آذری ها، عرب ها، ترکمن ها و لرها بوده است. جمعیت آماری شامل افراد ۱۸ سال به بالا ساکن ۹ شهر بزرگ قوم نشین کشور بوده و با روش نمونه گیری چند مرحله ای، موارد نمونه انتخاب شده اند.
نتایج حاکی از آن است که هویت قومی و هویت ملی هر دو در میان اقوام ایرانی، به طور توامان، قوت و برجستگی دارند و میان آن ها رابطه تعارض آمیز و قطبی وجود ندارد. همچنین می توان گفت میان ابعاد فرهنگی و اجتماعی هویت قومی و ابعاد فرهنگی (و تا حدودی اجتماعی) هویت ملی رابطه مثبت و قوی برقرار است اما ابعاد سیاسی این دو نوع هویت رابطه منفی با یکدیگر دارند.
فرزین حاتمی دربررسی رابطه‌ میزان گرایش به هویت ملی و هویت قومی در بین بختیاری‌ها به این نتیجه میرسد که در جامعه‌ چند قومی ایران، هویت قومی یکی از مهم‌ترین هویت‌های جمعی است که سبب شناسایی و تمایز افراد از یکدیگر می‌شود. با این حال، برجسته شدن احساس هویت قومی، به ویژه برتری یافتن‌ آن بر احساس هویت ملی، همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های مرتبط با انسجام و یکپارچگی ملی محسوب می‌شود. از این رو، مقاله‌ حاضر رابطه‌ هویت قومی و هویت ملی در بین بختیاری‌های سه استان خوزستان، لرستان و چهارمحال بختیاری را بررسی می¬کند. پرسش اصلی این است که آیا بین میزان گرایش به هویت ملی و میزان گرایش به هویت قومی بختیاری‌ها رابطه وجود دارد؟ برای پاسخ به این پرسش و نیز سنجش و بررسی این رابطه برای هویت ملی چهار بعد تاریخی، جغرافیایی، زبانی و فرهنگی در نظر گرفته است. همچنین، هویت قومی نیز بر اساس چهار بعد تاریخی، زبانی، فرهنگی و مذهبی سنجیده شده است.
نتایج تحقیق از نمونه برای ۳۸۵ نفری، با نمونه‌گیری خوشه‌ای و به شیوه پیمایش، با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می¬دهد میزان گرایش به هویت قومی و میزان گرایش به هویت ملی نزد پاسخگویان در حد بالا و بین هویت ملی و هویت قومی رابطه‌ مثبت و معناداری برقرار است.
حبیب احمدلود در سال ۱۳۸۱ تحقیقی را با عنوان بررسی رابطه هویت ملی و قومی در بین جوانان تبریز انجام داد. وی درصدد بود فرضیه‌ای بیانگر
رابطه معکوس بین هویت ملی و انسجام عام با هویت قومی است را مورد بررسی قرار دهد. وی با استفاده از روش پیمایش و با بهره‌گیری از پرسشنامه، شهر تبریز و جوانان آذری زبان ۳۰-۲۰ ساله را مورد مطالعه قرار داد. وی فرضیه‌های تحقیق را در دو بخش فرضیه‌های اصلی و فرعی نشان داد که در فرضیه‌های نوع اول پس از طرح یک فرضیه کلی به بررسی رابطه بین مولفه‌های هویت ملی و هویت قومی پرداخت مولفه‌های در نظر گرفته شده برای هویت ملی شامل: زبان و ادبیات فارسی، میراث فرهنگی، وابستگی ملی و گرایش‌های دینی و سیاسی بود و مولفه‌های قومی هم شامل: زبان و ادبیات ترکی، حافظه تاریخی، موسیقی سنتی ترکی و وابستگی قومی بود.
وی در قسمت نتایج تحقیق عنوان می‌کند که جوانان ترک زبان تبریز دارای گرایش‌ قومی به هویت ملی هستند و در عین حال به هویت قومی نیز گرایش دارند و نتیجه‌گیری می‌کند که بین هویت ملی و قومی نه تنها رابطه منفی وجود ندارد بلکه رابطه مثبتی نیز بین این دو نوع هویت جمعی وجود دارد.
فاتحی دهقانی در ۱۳۸۳ یه تاثیر سرمایه اجتماعی در هویت اجتماعی دانشجویان می پردازدوی با بهره گیری از آرای پوتنام، کلمن و فوکویاما و نظریه کنش متقابل نمادین هویت اجتماعی دانشجویان را اندازه گیری کرده است و ننیجه پژوهش بیانگر این است که بین سرمایه اجتماعی دانشجویان همبستگی مثبت وضعیفی برقرار است.
۲-۱۶-پیشینه خارجی:
در تحقیقی که کرچلر و پستی انجام داده اند در باب هویت ملی ،جایگاه آن در بین ملتها و کشورهای پولی عضو اتحادیه اروپا را بررسی کرده اند. نتایج مطالعه حاکی از ان است که افرادی که کشور خود را در جایگاه پایینی نسبت به دیگر کشورها می بینند نسبت به استفاده از یورو تمایل کمی دارند و بالعکس. در این تحقیق از نظریات انگیزش اجتماعی بهره گرفته شده است.(کرچلر و پستی،۲۰۰۳)
پیتر ایردر مقاله ای به بررسی تاثیر قواعد زبانی و تغیر انها در هویت اجتماعی و ملی پرداخته است . بر اساس مطالعات وی طبقات اجتماعی که بر اساس شاخصهایی مثل درامد و شغل مشخص میگردند دارای اصطلاحات زبانی خاص هستند و هویتهای ملی و قومی نیز در زبان تجلی مییابد. افراد در نشان دادن هویت خود خاص فرهنگی و اجتماعی زندگی خود را به کار میبرند.(ایر،۲۰۰۵)
۲-۱۷- چهارچوب نظری:
هویت ملی بالاترین و فراگیرترین سطح هویت جمعی است و به خصوص پس از شکل‌گیری دولت مدرن و واحدهای مستقل سیاسی به نام کشور اهمیت مضاعفی یافته است. هویت ملی شکل بنیادی هویت است که نه تنها مبنای دیگر هویت‌ها است بلکه در صورت بروز تضاد در بین سطوح مختلف هویت بر همه آنها تقدم دارد و تثبیت یک ملت یا خود ملی در مقابل غیرملی یا خارجی مطرح می‌شود (Smite, 1991: 8-14)

۲٫۴٫۱۱٫۲٫ رفتینگ ورزشی
رفتینگ بعنوان یک رشته ورزشی پر طرفدار از سال ۱۹۷۲ وارد بازیهای المپیک مونیخ و بدنبال آن المپیک ۱۹۹۲ بارسلون و۱۹۹۶ آتلانتا شد. مسابقات جهانی وبین المللی رفتینگ در کشورهای مختلف از سال ۱۹۹۸ تحت نظارت فدراسیون جهانی رفتینگ IRF برگزار میگردد. این مسابقات در چهار ماده: سرعت Sprint، ماراتن Down river، اسلالوم Slalom و موازی Head to Head، در رودخانههای مختلف و با درجات خروشانی مختلف برگزار میگردد.
۳٫۴٫۱۱٫۲٫ پیشینه فعالیتهای رفتینگ در ایران
رفتینگ در ایران ورزش و فعالیتی نوپا و جدید است. از سال ۱۳۸۳ با مطالعاتی که صورت پذیرفت و وجود زمینههای اجتماعی و اقتصادی و همچنین جغرافیای مناسب شهر اصفهان و رودخانه زاینده رود و ارمند، تورهای یک و چند روزه قایقرانی در آبهای خروشان(Rafting) راه اندازی شد و در ادامه مسیرهای امن مناسبی در رودخانههای ارمند، کارون، سزار و زاینده رود شناسائی گردید. برنامهها یی نیز برای مسیرهای مهیج تر مورد بررسی قرارگرفت.
۴٫۴٫۱۱٫۲٫ برنامههای پنج ساله توسعه رفتینگ در فدراسیون قایقرانی کشور
پس از تشکیل کمیته رفتینگ در فدراسیون قایقرانی، با اتکا به تجارب گرانبهای بدست آمده و نیروها و ورزشکاران علاقمند و همچنین همکاری مسئولین محترم کشور، اهداف زیر اولویت بندی شده و محقق گردد:
تعیین اعضاء کمیته و شرح وظایف ایشان
• معرفی ظرفیتها، قابلیتها واستعدادهای بالقوه و بالفطره کشور به IRF
• تخصیص بودجه و برنامه ریزی جهت درآمد زایی(دولتی، اسپانسر، تبلیغات، تور و. . . )
• تخصیص بودجه و برنامه ریزی جهت شرکت درمسابقات
• سازماندهی و مدیریت تورهای رفتینگ
• دعوت از مربیان خارجی جهت آموزش تیم ها(آقایان – بانوان)
• دعوت از مربیان خارجی جهت آموزش مربیان واجد شرایط برای استانهای مستعد
• اعزام تیم به مسابقات بین المللی رفتینگ (آقایان – بانوانR4-R6)
• تشکیل کمیته رفتینگ بانوان
• اطلاع رسانی و جذب استعدادهای ورزشی، بخصوص رده سنی نوجوانان ونونهالان
• اشتغالزایی برای جوانان بویژه روستائیان حاشیه رودخانهها و بموازات آن بالابردن فرهنگ مرتبط در مناطق مستعد کشور با ابزارهای گوناگون
• شناسایی رودخانههای مناسب و درجه بندی و معرفی آنها به دنیای رفتینگ
• تلاش جهت برگزاری یک جام آسیایی با رویکرد ایرانی (خلیج فارس)
• همکاری و همفکری با فدراسیونهای مرتبط (شنا، نجات غریق، کوهنوردی و. . )
• همکاری و همفکری با سازمانهای مرتبط(میراث فرهنگی، منابع طبیعی، محیط زیست، سازمان آب)
• برنامه ریزی جهت فراهم آوردن امکانات رفاهی در حاشیه رودخانه ها
• بهینه سازی حفاظت از رودخانهها و محیط زیست پیرامون آنها
• تبادلات فرهنگی-اقتصادی بین گردشگران و ساکنین بومی منطقه
• معرفی سنتهای محلی در راستای حفاظت از میراث غیرملموس
• رشد و توسعه توریسم ورزشی
• جذب گردشگران داخلی و خارجی به مناطق محروم وبموازات آن رونق کسب و کار در این مناطق
• استفاده بهینه از منابع طبیعی و معرفی طبیعت بکر و کم نظیر حاشیه رودخانهها و آشنا نمودن هر چه بیشتر علاقه مندان در کشور و حتی خارج از کشور
• بالا بردن سطح امکانات گردشگری درحاشیه رودخانهها و شناساندن این مناطق به عنوان یک قطب گردشگری به عموم مردم ایران و جهان
۵٫۱۱٫۲٫ گردشگری ماجراجویانه ـ قایقرانی در آب‌های خروشان
گردشگری ماجراجویانه یکی از شاخه‌های گردشگری است که بسیاری آن را زیر مجموعه گردشگری ورزشی حساب می‌کنند. این شاخه از گردشگری در ایران تقریبا ناشناخته و مغفول مانده است.
رفتینگ یا به قولی قایقرانی در آب‌های خروشان یکی از رشته‌های جذاب و مفرح‌گردشگری ماجراجویانه یا علایق خاص است که البته می‌تواند در کشور ما نیز مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار بگیرد. «رفت» در زبان انگلیسی به معنای کلک یا همان قایق چوبی است که از وصل کردن چند تنه درخت به یکدیگر با استفاده از طناب درست می‌شود.
رفتینگ نیز به معنای کلک سواری در آب‌های خروشان است. این شاخه از ورزش قایقرانی که این روزها بیشتر زیر مجموعه گردشگری محسوب می‌شود از دهه ‌۷۰ میلادی فراگیر شده است گرچه قدمت آن به چند هزار سال پیش باز ‌می‌گردد. این گزارش نگاهی دارد به داشته‌های ایران برای توسعه این شاخه از گردشگری ماجراجویانه.
حدود ۳۰‌سال پیش بود که قایق‌های بادی ساخته شدند؛  قایق‌هایی که به مرور پیشرفت کردند تا از دهه‌۹۰ میلادی وارد عرصه ورزش و گردشگری شوند.
آنهایی که طرفدار هیجان و کشف رودهای وحشی و مناظر ناشناخته بودند قایق‌های بادی خود را برداشتند و عازم کشورهایی شدند که رودخانه‌های پر آب و البته ناشناخته داشتند. مقصد برای این کار بسیار بود. اروپا، آمریکا، کانادا، نیوزلند، نپال، آرژانتین، شیلی و بسیاری از کشورهای دیگر به مرور توسط قایقرانان در ‌نوردیده می‌شدند تا رودهای این کشورها زیر بدنه نرم و لاستیکی قایق‌های آنها قرار بگیرند؛کشورهایی که سفر کردن به آنها راحت بود و البته دسترسی به رودها هم آسان.
اما کشور نپال به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مقاصد قایقرانان مورد توجه قرار گرفت. شاید دلیل آن هم وجود رشته کوه‌های تبت بود که با وجود کوه‌های پر برف جاری شدن رودهای خروشان در آن انتظار می‌رفت.
شما هر بار که به نپال بروید قایقرانانی از اروپا را می‌بینید. به‌ دلیل استقبال زیاد آنها الان نپال یکی از مراکز پرورش مربی رفتینگ

است. او در ادامه می‌افزاید: از ۳۰‌سال پیش هر بارکه گروه‌های اروپایی برای رفتینگ به نپال می‌رفتند از کودکان نپالی برای باربری کمک می‌گرفتند که به همین علت و به مرور زمان این کودکان نیز با قایقرانی در آب‌های خروشان آشنا شدند و حالا تجربه و مهارت بالایی در این رشته دارند.
این مهارت و تجربه مورد نظر موجب شده است تا امروز شرکت‌های معتبر تولید تجهیزات قایقرانی به ‌عنوان حامی آنها لوازم مورد نظر این رشته را در اختیار نپالی‌ها قراردهند. حضور قایقرانان و ماجراجویان اروپایی مزیت‌های بسیار دیگری نیز برای نپالی‌هاو روستانشینان حاشیه رودها داشته است.
الان بسیاری از این روستا‌نشینان راهنمای حرفه‌ای رودخانه‌ها هستند و هیچ وقت سال بیکار نمی‌مانند. آنها در فصل‌هایی که رود برای قایقرانی مناسب نیست به کشورهای دیگر می‌روند و به ‌عنوان مربی یا راهنما با دیگر ماجراجویان همراه می‌شوند. آنها نیمی از سال را در کشور خودشان هستند و نیمی دیگر را در کشورهایی چون ژاپن، سوئد، نروژ یا آمریکا و کشورهای اروپایی کار می‌کنند.
ایران از نظر موقعیت آب و هوایی در گروه کشورهای خشک و کم آب قرار می‌گیرد امابا وجود این باز هم ظرفیت‌های قابل توجهی برای این شاخه از گردشگری ماجراجویانه وجود دارد. رودهای مناسبی در رشته کوه‌های البرز و زاگرس وجود دارند که بسیار موردتوجه قایقرانان و به نوعی برای آنها کشف نشده هستند.
در منطقه البرزرودهایی چون هراز، کرج، چالوس، کرگان رود و. . . وجود دارند که برای قایقرانی در آنهاباید حرفه‌ای بود و مناسب قایقرانان خارجی است که نمی‌توان تور رودخانه برای مسافرعادی را در آنها اجرا کرد. از طرفی دیگر قایقرانان خارجی مدام رودهای مهم جهان رابرای خود مشخص می‌کند تا بدانند کدام رودها را ندیده‌اند. از این نظر ایران برای آنها یک منطقه بکر و کشف نشده است. آنها آرزو دارند که در رودهای ایران نیز پارو بزنند.
وی برای نمونه به گروهی از انگلیس اشاره می‌کند که حدود ۵‌ سال پیش به ایران آمدند تا در رود بختیاری از سرچشمه‌های رود دز در منطقه زاگرس، پارو بزنند؛ گروهی که از این رود فیلم مستند ساختند و با نمایش آن، این رود را از نظر سختی اجرا برای قایقرانان به‌ عنوان یکی از ماجراجویانه‌ترین رودها معرفی کردند.