سفید شدن مو اونم در سن قبل از ۲۰ سالگی مخصوصاً اصلاً حس باحالی نیس. حتماً والدین یه دختر ۷ ساله از اینکه موهای دخترشون سفید شده مضظرب و نگران می شن. اما این به معنی پیری زودرس نیس. باید به دنبال عللی بود که پشت پرده نهفتهه. بعد از ۳۰ سالگی به ازای هر ۱۰ سال ۱۰تا۲۰ درصد از تعداد ملانوسیتای پوست کم میشه اما اندازه مرگ ملانوسیتا در فولیکولای مو به مراتب بیشتر از پوسته. پس آثار پیری آدم به صورت سفیدی موها ظاهر می شه.
رنگ طبیعی مو
رنگ مو به وجود اومده از طریق تولید رنگدونه ای بنام ملانینه که از راه سلولای رنگدونه ساز (ملانوسیتا) در ریشه مو ساخته می شه. ملانوسیتا در مرحله آناژن مرتبا رنگدونه میسازن و به ساقه مو منتقل می کنن. بسته به نوع رنگدونه، موها سر مشکی ، قهوه ای یا بور هستن.
در دوران کودکی رنگ موهای سر روشن تره ، در سن بلوغ ملانوسیتا تحت تاثیر هورمونای جنسی (آندروژنا و استروژنا) فعال تر شده و موها تیره تر می شه.
با بالارفتن سن موهای سر شروع به سفیدشدن می کنه. سن شروع سفیدشدن موها ژنتیکیه و در افراد جور واجور فرق می کنه. ممکنه سفیدی موها قبل از ۲۰ سالگی یا بعد از ۴۰ سالگی شروع شه. البته معمولا سفیدی موها از ۳۰ سالگی شروع می شه و تا ۵۰ سالگی در نصف افراد نصف موها سفید می شه و این روند ادامه داره. سرعت سفید شدن موها هم ارثیه.
سفید شدن موها به جنس ، نژاد و رنگ مو بستگی نداره. آقایون و خانوما با هر رنگ مویی و از هر نژادی سفیدی مو رو تجربه می کنن. موهای سفید اول در ناحیه شقیقها ظاهر می شه و کم کم نواحی دیگه سفید می شه. پشت سر آخرین محلیه که سفید می شه. این روند رو به پیشرفته و موهای سفید دوباره تیره نمی شن. ابروها، مژها ،ریش و سبیل و موهای بدن دیرتر از موهای سر سفید می شن.
سلولای سازنده رنگدونه (ملانوسیتا )در ریشه فولیکول مو
سفیدی زودرس موها
طبق تعریف اگه موها قبل از ۲۰ سالگی سفید شه سفیدی زودرس حساب می شه. والدین از دیدن موهای سفید روی سر پسر یا دختر ۱۰ ساله خود بسیار مضطرب می شن. البته سفیدشدن زودرس موها نشونه پیری زودرس نیس ولی این افراد باید از دید بیماریای همراه مانند کم خونی بدخیم (کمبود ویتامین B12 ) ، بیماریای تیرویید ، ویتیلیگو (لک وپیس )، آلبینیسم و بعضی از مشکلات کروموزومی و سندرما بررسی شن. اگه مشکلی نبود سفیدشدن زودرس موها ویژگی ارثی فرد درنظر گرفته می شه.
بیماریای متابولیسمی مادرزادی که منتهی به سفیدی یا بورشدن موی سر کودکان می شن عبارتند از: فنیل کتونوری PKU ، هموسیستینوری،مریضی هارتناپ و سندرم سوجذب متیونین.
سفیدی موهای سر یه دختر ۷ ساله
دلیل سفیدشدن موهای سر
با بالا رفتن سن و کاهش رنگدانها، موها خاکستری (جوگندمی یا فلفل نمکی) می شه و با از دست دادن کامل رنگدانها موها به طور کامل سفید می شه. بعد از ۳۰ سالگی به ازای هر ده سال، ۱۰تا۲۰ درصد از تعداد ملانوسیتای پوست کم میشه اما اندازه مرگ ملانوسیتا در فولیکولای مو به مراتب بیشتر از پوسته. پس آثار پیری آدم به صورت سفیدی موها ظاهر می شه.
دلیل دقیق مرگ ملانوسیتا مشخص نیس. تئوریای مطرح شده عبارتند از: مشکل در مکانیسمای آنتی اکسیدان و پیامای کنترل کننده مرگ سلولی، از دست دادن آنزیما مهم در تولید رنگدونه ، اشکال در بازسازی DNA و از دست دادن آنزیم تلومراز telomerase.
برخلاف تصور مردم استرس باعث سفید شدن موها نمی شه. کندن موها هم دلیل افزایش تعداد اونا نمی شه.
موهای خاکستری یا جوگندمی
تغذیه ناجور
مشکلات تغذیه ای مانند کمبود پروتئین و کالری، کمبود بعضی از اسیدهای آمینه لازم ،کمبود اسیدهای چرب لازم ،کمبود املاح (مانند روی، مس و سلنیم) وکمبود ویتامینا (مانند ویتامین B12 ) در سفید شدن موا موثره. کمبود آهن موجب ریزش مو می شه ولی در سفیدی موها تاثیری نداره.
البته در آدمایی که به صورت طبیعی موهای شون سفیده شده،تجویز پروتئین ، ویتامینا و ریزمغذیا تأثیری در برگشت رنگ موها نداره. این مسأله از این جهت مهمه که امروزه شرکتای دارویی تبلیغات بزرگی در مورد کپسولای مولتی ویتامین مخصوص سفیدی مو انجام میدن.
کشیدن سیگار
کشیدن هم باعث غیرفعال شدن ملانوسیتا و سفیدی زودرس موها دراثر روند اکسیداتیو می شه.
داروها
> مصرف بعضی از داروها می تونه موها رو سفید کنه. مثلا چند ماه بعد از مصرف داروهای کلروکین و هیدروکسی کلروکین در بیماران روماتیسمی ، سنتز فئوملانین در آدمایی که موهای بور دارن دچار مشکل می شه درنتیجه موهای سفید در گیجگاه یا ابروها ظاهر می شن. البته با قطع مصرف دارو سفیدی موها برطرف می شه.
داروهای دیگری که باعث سفیدی مو می شن عبارتند از: بلئومایسین ،اترتینات ،هالوپریدول ،تاموکسیفن، والپروات، وراپامیل ،مفنسین،فلوروبوتیروفنون ،تریپارانول.
سفید شدن یه شبه موای سر
سفید شدن یه شبه موای سر اتفاق باحال نادریه که در تاریخ به مواردی از اون اشاره شده. این مریضی در واقع به وجود اومده از طریق ریزش یهویی موهای تیره و باقی موندن موهای سفیده و به ریزش موی سکه ای (آلوپسی ناحیه ای) معروفه. در ریزش موی سکه ای سیستم ایمنی بدن ملانوسیتا رو هدف قرار میده و موها ظرف چند روز سفید و کم پشت می شه.
سفیدی موها قابل برگشته؟
سفیدی مو درمان طبی نداره. بدیش اینه مصرف هیچ نوع داروی خوراکی یا موضعی (شیمیایی یا گیاهی )باعث پیشگیری یا برگشتا نمی شه. تنها دارویی که در رفع سفیدی مو اثر نسبی داره کپسول پاباه. مصرف دراز مدت دوز بالای پارا آمینوبنزوییک اسید( PABA) در۸۰% از آدمایی که موی سفید دارن موثره. البته با قطع دارو سفیدی موها ظرف یه ماه برمیگرده. کارکرد عمل پابا نامشخصه. این دارو باید زیرنظر متخصصین پوست و مو مصرف شه.
کپسول پابا
تیره شدن خودبخودی موهای سفید
اگه سری به مقالات پزشکی بزنین موارد نادری رو پیدا می کنین که سفیدی موها برطرف شده و رنگ اصلی موها برگشته س. دلیل این موضوع فعال شدن ملانوسیتای غلاف خارجی ریشه مو تحت تاثیرسایتوکاین هاست. بعضی از این موارد عبارتند از: پس از شرایط التهابی، پس از درماتیت به وجود اومده از طریق حساسیت به نور، هم زمان با دچار شدن به مریضی سلیاک در بزرگسالان ، بدنبال کاندیدیازیس زخم کننده پوست سر ، در بیمارمبتلا به پارکینسون که تحت درمان با داروهای کاربی دوپا و بروموکریپتین قرار گرفته، بدنبال شیمی درمانی یا اشعه درمانی، پس از مصرف داروهای اترتینات ، سیکلوسپورین یا هورمون تیرویید، در مریضی پورفیری کوتانئوس تاردا، تو یه مورد مریضی پوستی گرانولوم آنولرمنتشر که تحت درمان با defibrotide قرار گرفته، در مریض گرفتار به هپاتیت C که تحت درمان با اینترفرون و ریباویرین قرار گرفته، و پس از تجویز کورتون واسه مریض گرفتار به بولوس پمفیگویید.
آدمایی که واسه درمان ریزش موی سر از محلول موضعی ماینوکسیدیل استفاده می کنن میفهمن که ماینوکسیدیل موها رو تیره می کنه. دلیل این موضوع کلفت شدن موهای نازک بدلیل طولانی شدن مرحله رشد مو (آناژن) است.
آسون ترین راه برطرف کردن سفیدی موها رنگ کردن اوناس. رنگ مو از موهای سر در برابر نور آفتاب مراقبت می کنه. درباره سرطان زا بودن استفاده دراز مدت از رنگ موی دائمی هنوز دلایل علمی راضی کننده وجود نداره.
سه نوع رنگ مو در بازار هست : موقت ،نیمه دائمی و دائمی. رنگای موقت از مواد آلی با مولکولای بزرگ و پیچیده ساخته شده. این مواد نمی تونن به داخل تار مو نفوذ کنن و فقط سطح موهای خاکستری رو می پوشونن. رنگ موی موقت با یه بار شستشو با شامپو شسته می شه. رنگای نیمه دائمی از مولکولای کوچیک تر ساخته شدن که وارد ساختار مو شده و پس از چندین بار شامپو زدن شسته می شن. رنگای دائمی پس از ورود به ساقه مو از راه هیدروژن پراکسید ، اکسید می شن و در برابرشستشو مقاوم هستن. برخلاف تبلیغات دروغ هیچ رنگ مویی موجب رفع نا تموم سفیدی موها نمی شه بلکه به موازات رشد موها باید دوباره از رنگ مو استفاده کرد.
درمان سفیدی مو در آینده
با در نظر گرفتن نقش رادیکالای آزاداکسیژن در مرگ ملانوسیتا و اینکه ماده ای به نام L-methionine ال-متیونین از اکسیداسیون آنزیم تیروزیناز در محیط آزمایشگاهی جلوگیری می کنه،نقش ال-متیونین در پیشگیری یا درمان سفیدی موها روش زوم شده.
در مورد مهندسی بافت هم محققان با تحریک سلولای بنیادی ملانوسیتی غیرفعال که در دور و بر فولیکولای مو قراردارند تونسته ان رنگ خاکستری موها رو در موشا به طور کامل برطرف کنن. این کار مدیون پیشرفت هاییه که درردیابی محل تجمع سلولای بنیادی غیرفعال و فعال سازی دوباره اونا ایجادشده س. به کار گیری این فوت وفن در آدم قابل تامله.
منبع: tehranhair.com