– تفاوت کسب و کار الکترونیک و تجارت الکترونیک

– تفاوت کسب و کار الکترونیک و تجارت الکترونیک

کسب و کار الکترونیک به مفهوم کلی شامل به کارگیری فناوریهای جدید برای برقراری ارتباطات زنجیره ای بین سازندگان، فروشندگان، عرضه کنندگان و به طور کلی ارایه دهندگان کالا و خدمات از یک سو و خریدار و مصرف کننده و یا به طور کلی مشتری از سوی دیگر است و نتیجه آن اتخاذ تصمیمهای بهتر، بهینه سازی کالا و خدمات، کاهش هزینه ها و گشودن کانالهای جدید است. ولی تجارت الکترونیک به هر شکلی از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق می شود که در آن طرفین، بیشتر از طریق الکترونیکی با یکدیگر در تماس هستند تا از طریق نقل و انتقالات فیزیکی.

به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک زیربخشی از کسب و کار الکترونیک در سازمانها است، زیرا در کسب و کار الکترونیک، شکل الکترونیکی کلیه فرایندهای کسب و کار سازمان از قبیل تولید، تحقیق و توسعه امور اداری، مالی، مدیریت نیروی انسانی، پشتیبانی و تجارت مطرح است. در حالی که در تجارت الکترونیک تنها فرایند تجارت سازمان به صورت الکترونیک یک جزء بنیادی از کسب و کار الکترونیک به حساب می آید.

کسب و کار الکترونیک باعث می شود تا فرایندهای تجارت، روابط و دادوستد جهانی گردد. محیط تجاری شرکت، ممکن است، شامل یک شبکه جهت دسترسی به سازمانهای عمومی یا شبکه هایی که با محافظت خاص برای دسترسی افرادی خاص طراحی شده و یا حتی شبکه داخلی باشد که برای دسترسی افراد و کارمندان داخل شرکت طراحی شده است. کسب و کار الکترونیک تنها قراردادن یک صفحه شبکه ای نیست. بلکه محیط مدلهای تجاری اعم از تجارت با کارمندان، مشتریان، تامین کنندگان و شرکا است. (ملک پور ، 1386 ، 18)

2-19- شیوه های کسب و کار الکترونیک

به طور کلی سه شیوه معاملات کسب و کار الکترونیکی وجود دارد:

۱.) OFF LINE در این شیوه بنگاهها برای انجام فعالیتهای تجاری از سیستم پست الکترونیکی استفاده می کنند.

۲.) ON LINE در این شیوه، بنگاهها از طریق «<تعیین کننده متحدالشکل منبع» (UNIFORM RESOURCE LOCATOR = URL) اقدام به معاملات تجاری می کنند. URL ها آدرسهایی هستند که ساختار آنها برای همه کامپیوترها یکسان است و به وسیله آن می توان به منبع مورد نظر دست یافت.

۳. دروازه شبکه (PORTAL) یک صفحه شبکه است که در آن لینک هایی برای رفتن به سایت های محتوی اخبار مربوط به موضوعهای مختلف وجود دارد. این صفحات دارای تعداد زیادی آدرس با موضوعهای مختلف هستند.

خدمات دروازه شبکه اغلب شامل موتورهای جستجوگر، پست الکترونیکـــــی، چت، نقشه ها، فروش و گزینه های دیگری برای مشتریان است. درواقع دروازه های شبکه هدفی برای تبلیغات و بازاریابی هستند (RAYPORT & JAWORSKI ,  2002,  15-16).

2-20- مدل‌های کسب و کار الکترونیکی

این مدل‌ها بر اساس ترکیبی از سه گروه اصلی یک جامعه با رویکرد تجاری بازرگانی هستند که عبارتند از دولت یا سازمان‌های وابسته به دولت^[1]  ، موسسات (بنگاه‌های) تولیدکننده و ارائه‌کننده محصولات (business) و در نهایت قشر مصرف کننده^[2] که خریدار یا دریافت کننده نهایی کالا یا خدمات هستند. مدل‌ها یا طرق مختلف تجارت الکترونیک که خود زیر مجموعه ای از کسب و کار الکترونیک است، از ارتباط دوبه‌دوی این سه گروه حاصل می‌شوند که در اینجا به بیان توصیفی مختصر از هر کدام می پردازیم. کند (MILLER, 1996, 44-45)

^[3](B2B)

ارتباط موسسه با موسسه: به الگویی از تجارت الکترونیکی گویند ، که طرفین معامله موسسات تجاری هستند. تبادلات مالی B2B بیشترین حجم تبادلات مالی را تحت وب شامل می شود. شرکت Cisco.com و Openmarket.com از شرکتهای فعال در این مدل هستند.

^[4](B2C)

ارتباط موسسه و مصرف کننده: به الگویی از تجارت الکترونیک گویند که بسیار رایج بوده و ارتباط تجاری مستقیم بین موسسه و مشتریان می باشد . امروزه میتوان انواع کالاها را از لوازم کوچک منزل تا اتومبیل را از این طریق خریداری کرد. بطور کلی سایتهای خرده فروشی (retail) مانند Amazon.com در این دسته قرار دارند.

^[5](B2G)

ارتباط موسسه با دولت: تعاملاتی که موسسات تجاری با دولت دارند. پرداخت مالیاتها و عوارض شرکتها از این قبیل تعاملات محسوب می‌شوند .

^[6](C2B)

ارتباط مصرف کننده‌ و موسسه: در این حالت اشخاص حقیقی به کمک اینترنت فراورده‌ها یا خدمات خود را به موسسات می فروشند .

^[7](C2C)

ارتباط مصرف‌کننده با مصرف‌کننده: در این حالت ارتباط خرید و فروش بین مصرف‌کنندگان است . ایده اصلی این تجارت این است که مصرف کنندگان بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. سایت eBay.com به عنوان بزرگترین حراجی آنلاین نمونه ای از الگوی C2C است.

^[8](G2B)

دولت با موسسه: رابطه ای تجاری میان دولت و موسسات است که در آن دولت به موسسات جنس می فروشد و یا به آنها ارائه خدمات می کند.

^[9](G2C)

ارتباط بین دولت و شهروندان: الگویی بین دولت و شهروندان آن می باشد . این الگو یکی از مولفه‌های دولت الکترونیک می‌باشد . دولت از طریق ارتباطات الکترونیکی به شهروندان، خدمات مختلف ارائه می‌کند مانند ve.cbi.ir که سامانه تسهیلات وام ازدواج در ایران می باشد.

^[10](G2G)

ارتباط بین دولت‌ها: این الگو شامل ارتباط تجاری بین دو ارگان یا سازمان دولتی مانند شهرداری، بانکها، وزارتخانه ها و…  یا بین دولت‌ها در زمینه‌هایی همچون واردات و صادرات می‌باشد .

نوع دیگری از خدمات کسب و کار که در فضای محدودتری انجام می شود عبارتست از موسسه با

کارمندان^[11](B2E) که در آن شرکت به کارمندان خود کالا، خدمات و اطلاعات تحویل می دهد.( Libd ,46 )

[1]  Government

[2]  Consumer

[3]  Business-to-Business

[4]  Business-to-Consumer

[5]  Business-to-Government

[6]  Consumer-to-Business

[7]  Consumer-to-Consumer

[8]  Government-to-Business

[9]  Government-to-Citizen

[10]  Government-to-Government

[11]  Business-to-Employee