جدا از خودرویی که دارین، سرویسای دوره ای، از اقدامات جدانشدنیِ نگهداری خودرو هستن. یعنی هیج فرقی ایجاد نمی کنه که مالک چه خودرویی هستین، واسه موندگاری خط باقی موندن خودروتان، سرویسا باید به موقع و در زمان مشخص انجام شن. سرویس، فقط تنها تعویض روغن و فیلترا نیس. بذارین این جوری تعریف کنیم که به تعویض و بررسی هر چیزی که از قطعات خودروتان که مصرفیه، در زمان مشخص اون، انجام سرویس می گن. قطعات مصرفی شامل طیف بزرگی از شکلای جور واجور ریز و بزرگ در خودرو می شن که در ادامه می خوایم به مهم ترین اونا بپردازید. با ما همراه باشین تا با جزئیاتی بیشتر، به علم خودرویی خود، اطلاعات جدیدی اضافه کنین تا خودروتان همیشه در سلامت بمونه و از خسارات احتمالی اون جلوگیری شه.
بخش اول این مقاله رو می تونین از اینجا مطالعه فرمایید.
هزینه نگهداری و سرویس خودرو
باور غلطی که هست قضاوت بی خودی در مورد هزینه های احتمالی سرویسای خودروهای گران قیمته. پیشنهاد می کنیم واسه اینکه سرتون کلاه نره، حتما کمی با آگاهی بیشتر از فیلترا و روغنای مناسب خودروتان به تعویض روغنی برید.
یعنی میشه هم هزینه سرویس رو کم کرد، هم به کارکرد مطلوب موتور رسید؟
جواب شک نداشته باشین مثبته. هرچند به طور کامل مشخصه هر چی خودروتان گران تر باشه، هزینه های سرویس هم به همون ترتیب زیاد می شه اما شاید براتون تعجب برانگیز باشه که هزینه رو میشه (مخصوصا در شرایط الانِ خطرناک و گرانی ارز) حتی بعضی وقتا تا چند برابر کم کرد بدون اینکه آسیبی به خودرو برسه. اگه نگرانی مالی ندارین کافیه فقط به دنبال نمایندگی مناسب بگردین یا همه چیز رو بردوش یه تعویض روغنی مناسب بسپارین. وگرنه، با ذکر چند نمونه تلاش می کنیم که رویکردتان رو عوض کنیم.
قضاوت نکنین، حدس بزنین!
بذارین با یه آلمانی گرون شروع کنیم. پورشه و بنز و بی ام و رو به دلیل زیادی در کشورمون میگذرونیم. سراغِ آئودی میریم. چون که هم آلمانیه، هم نادر و هم لوکس! حالا همه فاکتورای گرانی سرویس مهیاست.
A5 دوست داشتنی
بسیار خوب، حدس می زنید هزینه سرویس یه خودرو آئودی A5 مدل سال ۲۰۱۷، در کشورمون چقدره؟! (جهت اطلاع تون: آئودی A5 فقط در مناطق آزاد هست و اگه بخوایم قیمت گذاری منطقی ای واسه مدل ۲۰۱۷ اون با پلاک ملی داشته باشیم به مبالغ بیشتر از یه میلیارد تومن می رسیم). پس از تحقیقات میدونی، قبل از پریشونی ارز یعنی پاییز گذشته، میانگین هزینه هر سرویسA5 مقدار ۳۰۰ هزار تومن تموم می شه. حالا در بالاترین درجه پریشونی این هزینه به ۶۰۰ هزار تومن رسیده. شک نداشته باشین این مقدار بیشتر از هزینه سرویس یه خودرو داخلیه. اما مثلا قیمت ۱۰ برابری اون، هزینه سرویس ۱۰برابر گران تر بوجود میاره؟ خیر!
چیجوری ممکنه؟
بذارین مثال دیگری رو بررسی کنیم. خودرو هوندا آکورد رو در نظر بگیرین. کلا قطعات ژاپنیا به طور میانگین گران تر از کره ای هاست. اما جالبه بدونین تعداد خیلی از قطعات مصرفی یه خودرو ژاپنی رو میشه با نمونه کره ای اون عوض کرد: مانند فیلتر کابین. به مثال خودمون برگردیم. مثلا میشه به جای تعویض هر بار و یا یه بار در میانِ فیلتر روغن اختصاصی آکورد، از نمونه ارزون تر اون که مخصوص خودروای ژاپنیه، استفاده کرد (فیلتر روغنِ ماکسیما). با اطمینان می گیم که با بررسی کوچیکی در مناطق آزاد، که تعداد نسبی خودروهای خارجی در اون بیشتره، به کاهش یه چهارمی هزینه ها نسبت به بقیه نقاط رسیدیم.
و دلیل آخر دووم بسیار خوب قطعات خودروهای آلمانی و ژاپنیه. دیده شده که فیلتر هوای نیسان آلتیما پس از یه سال مصرف شخصی هیچ تغییری نکرده و هر بار به کمک بادگیری تمیز می شه. این اتفاق در خودروهای داخلی می افته؟ خیر. خلاصه که در شرایط و گرانی این روزا، حواستون رو جمع کنین تا سرتون کلاه نره.
فیلتر بنزین
خراب شدن یا گرفته شدن فیلتر سوخت ، مشکل در سوخت رسانی و حتی در مواردی قطع کامل مدار سوخت رو داره. زمان تعویض این فلیتر در جدولای سرویس و نگهداری خودرو مشخص شده. فیلتر بنزین رو جدی بگیرین مخصوصا که وضعیت کیفیت سوخت در کشورمون خیلی باحال نیس.
تسمه تایم
قسمت بزرگی از خودروهای خارجی احتیاجی به تعویض تسمه تایم ندارن. اما بیشتر خودروهای داخلی پس از کارکرد ۶۰ هزار کیلومتری باید به تسمه تایم جدیدی مجهز شن. منظور از تایم، زمان باز و بسته شدن سوپاپ هاس و واسه انتقال نیروی میل لنگ به میل سوپاپ از تسمه تایم خودرو استفاده می شه. واسه جلوگیری از پاره شدن تسمه تایم باید اونو در زمانای مشخصی که کارخانه تولید کننده خودرو مشخص کرده، تعویض کرد. اگه عادت به رانندگی در دوره های بالای موتور (بیشتر از ۴۰۰۰ دور بر دقیقه)، شتاب گرفتنای زیاد و رانندگی پر تنشی دارین، اینجا دقیقا جاییه که باید نگران باشین. تسمه تایم می تونه بر اثر فشار زیاد زودتر از موعد خراب شه. پارگی تسمه تایم یکی از بزرگترین بلاهاییه که می تونه بر خودروتان بیاد. در همون لحظه اول پارگی تسمه، سوپاپا کج شده و پیستون و سر سیلندر آسیب جدی می بینن. واسه همینه که در خودروهای زیادی به جای تسمه از زنجیر استفاده می شه. هرچند زنجیر در مقابل پارگی مقاومت بیشتری از خود نشون میده اما تولید صدای زیاد، استهلاک بسیار بیشتر و وزن بالا ، باعث شده که تسمه در خیلی از موارد جای زنجیر فلزی رو بگیره.
شمعا
تعویض و نگهداری شمعا که وظیفه شعله ور کردن مخلوط سوخت و هوا رو در موتور بردوش دارن ، خیلی با اهمیته. معمولا رانندگان کمی در تعویض شمعا کم لطفی می کنن. جرقه بی نظم ، استارت ناجور ، شتاب کم ، احتراق ناقص ، لرزش در دور آروم موتور و دود آبی رنگ اگزوز می تونه نشونه خراب بودن شمعای خودرو باشه. در نظر داشته باشین که نوک شمعا باید سفید رنگ باشه و اثری از دوده ، چربی و رنگ زدگی در اونا مشاهده نشه .
مایع خنک کننده (ضد یخ)
همونطوری که می دونین ضد یخ در زمستون از یخ زدگی و در تابستون از داغ شدن زیادتر از اندازه موتور جلوگیری می کنه. اما خواص این مایع با گذشت زمان بخشی از خواص اون تغییر می کنه ، پیشنهاد می شه سالی یه بار اونو تعویض کنین. مخصوصا در خونواده پژو و خودروهای داخلی که سیستم خنک کاری اون اصلا شوخی بردار نیس! و لحظه ای جوش آوردن می تونه خسارت پر هزینه ای به خودروتان بزنه.
لنت و روغن ترمز
بازه مناسب تعویض به خود خودرو، کفشکی که انتخاب کردیم و مخصوصا چگونگی رانندگی بستگی داره و نمیشه نظر کلی داد. کارکرد بد ترمزها یا روشن شدن چراغ اخطار آمپر می تونه نشون دهنده زمان تعویض کفشک ترمز در ترمزهای کاسه ای و لنت در ترمزای دیسکی باشه اگه ضخامت کفشک یا لنت کمتر از ۵/۱ میلیمتر بوده یا سطحش روغنی شده باشه ، اونو تعویض کنین بعد از تعویض لنتا بهتره مدار ترمز هواگیری شه چون وگرنه ممکنه پدال ترمز سفت تر یا نرم تر از حد عادی بکنه که چیزی خطرناکه: بیشتر بخونین.
روغن ترمز به طور طبیعی رطوبت رو جذب کرده و معمولاً بعد از دو سال حدود ۳ درصد آب جذب می کنه. در ترمزهای شدید این آب بخار می شه و قدرت ترمزگیری کم میشه. پس هر دو سال یه بار یا پس از گذروندن ۶۰ هزار کیلومتر باید مخزن اون تخلیه و روغن جدید در اون ریخته شه.
باتری
باتری وظیفه تامین برق خودرو وقتی که دینام در استراحته رو رو دوش داره. مانند زمان استارت زدن و روشن کردن خودرو. سیستمای صوتی غیر کارخانه ای، هم اینکه، به کار گیری چراغ و ادوات برقی وقتی که خودرو خاموشه اثر منفی زیادی بر باتری میذاره. یعنی وظیفه اصلی باتری بیشتر روشن کردن خودروه و بهتره دیگه با اون کاری نداشته باشین و باقی به وسیله دینام تامین شه. باتری در زمان فعالیت دینام باید استراحت کنه و شارژ شه! مشکل شارژ دینام (شارژ کم یا زیادتر از اندازه) ،به باتری آسیب جدی میرسونه.
چرخ و لاستیک
سایش تایر خودرو باید به درستی پیش بره. اصطلاح لاستیک سایی وقتی استفاده می شه که بخشی از لاستیک چرخ هاتون نامتناسب نسبت به بخشای دیگه ساییده می شه. یکی از عوامل موثر بر سایش لاستیکا، فشار باد داخل لاستیکه. کم باد بودن لاستیکا و افزایش تماس و بالارفتن اصطکاک اونا باعث افزایش سایش قسمتایی از تایر که در تماس بیشتری با زمین ان می شه. هم اینکه اندازه نبودن فرمون، مشکل در اکسل و … در لاستیک سایی تاثیر دارن.اما از دیگر عواقب کاهش باد تایرا افزایش مصرف سوخته. از طرف دیگه باد زیاد لاستیکا هم باعث کمتر شدن تعادل خودرو، کم شدن کیفیت سواری خودرو و … می شه. در نتیجه همیشه فشار درون تایرا رو (طبق چیزی که بر خودروتان درج شده) تنظیم کنین. (تنظیم باد تایرا هزینه ای نداره و بهتره همیشه اونو کنترل کنین).