هوش یکی از ویژگی های اساسی به حساب می رود که فرق های فردی رو بین آدم ها موجب می شه و از زمان های قدیم مهم بوده. به طور کلی تعاریف زیادی از هوش ارائه شده که به سه گروه تربیتی، تحصیلی و کاربردی می توان تقسیم کرد. منظور از تعریف تربیتی، هوش کیفیتیه که دلیل موفقیت تحصیلی می شه و از این رو یه استعداد تحصیلی به حساب می رود که کودکان با هوش نمره های بهتری در درس خود می گیرند و نسبت به کودکان کم هوش پیشرفت تحصیلی دارن.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه بهار ؛ طبق باور نظریه پردازان تحصیلی، هوش توانایی به کار گیری پدیده رمزی یا قدرت و رفتار موثر یا موافق با موقعیت جدید و تازه و با تشخیص حالات و کیفیت محیطه. در تعریف کاربردی باید گفت، هوش پدیده ایه که از راه آزمون های هوش سنجیده می شه و شاید عملی ترین تعریف واسه هوش این نوع توضیح باشه. درباره علل فرق های هوشی افراد، تحقیقات زیادی انجام شده و با اینحال، روانشناسان بین مسئله وراثت و محیط به توافق نظر نرسیده ان. به هرحال ژن هایی که ادما از والدین خود به ارث می برند نقش مهمی در رشد هوش دارن و بررسی ها نشون می دهد ژن ها در شکل دهی اندازه هوشیاری ما در سنین بزرگسالی نقش دارن.
برابر پژوهشی که در هوش کلی آزمودنی ها انجام شده، ژن های مسئول حدود ۲۴ درصد تغییرات ذهنیه که در بین چرخه زندگی اتفاق می افتد و این بدین معناست که محیط هم نقش بزرگی در شکل دهی، حفظ هوش، توانایی ذهن ما و رشد ویژگی های فردی اجرا می کنه. پس می توان گفت «محیط» شامل طیف بزرگی از آثار بر هوشه. اگه به گفتن عوامل قطعی موثر در رشد هوش بپردازیم باید پنج متغیر مهم رو در نظر بگیریم:
متغیرهای اجتماعی: محیط فرهنگی این که مردم چیجوری زندگی می کنن، چه ارزش هایی در زندگی دارن، چه کاری انجام میدن، اثرات مهمی که بر مهارت های هوشی گسترش داده شده بوسیله افراد دارن.
متغیرهای زیست شناختی: هر فردی علاوه بر محیط اجتماعی یه محیط زیست شناختی هم داره؛ محیطی که با رحم شروع می شه و در طول زندگی ادامه می یابد. خیلی از جنبه های این محیط می تونه بر رشد ذهنی فرد اثر کنه. تعدادی از این عوامل زیست شناختی از جمله سوءتغذیه، قرار گرفتن در برابر مواد سمی و محرک های تنش زای قبل از تولد و دور و بر تولد، دست کم در بعضی موقعیت ها منتهی به هوش روانسنجی پایین می شن.
محیط خونواده: بدون دودلی رشد بهنجار کودک نیازمند دست کم سطح مشخصی از مراقبت های مسئولانه س. محیط های شدیدا محروم، همراه با بی توجهی، آثار منفی بر خیلی از جنبه های رشد از جمله جنبه های عقلانی دارن. به عنوان مثال می توان به به کار گیری تنبیه بدنی اشاره کرد. برابر یه بررسی کودکانی که تنبیه بدنی می شن بهره هوشی پایین تری نسبت به بقیه کودکان دارن و این فرق به اندازه ای بزرگه که در کشورهایی که تنبیه بدنی مرسومه منتهی به بهره هوشی پایین تر در سطح ملی می شه. محققان دو توضیح محتمل رو واسه رابطه بین تنبیه بدنی و بهره هوشی پایین تبیین می کنن. اول تنبیه های بدنی به شدت تنش زا هستن و می تونن واسه کودکانی که به طور عادی تنبیه بدنی رو در طول هفته سه بار یا بیشتر تجربه می کنن یا حتی سال ها ادامه می یابد به محرک های تنش زای جدی در سنین پایین تبدیل شن.
تحقیق ها نشون میدن که فشار روانی تنبیه بدنی، خود رو به شکل افزایش در نشانگان فشار روانی پس آسیبی مانند نگرانی از چیزای وحشتناکی که در آینده قراره اتفاق بیفته یا به آسونی وحشتزده شدن رو نشون می دهد. این نشانگان با بهره هوشی پایین تر در رابطه هستن. تبیین دوم از نتیجه های بزرگ اقتصادی اتحاد میان تنبیه بدنی و بهره هوشی بدست اومده می شه. به طوری که تحقیقات زیاد نشون میدن تولید ناخالص داخلی رابطه نزدیکی با بهره هوشی متوسط ملی داره. اینطوری سطح ملی بالای پیشرفت اقتصادی زمینه ای واسه متوسط ملی داره. اینطوری سطح ملی بالای پیشرفت اقتصادی زمینه ای واسه اون هستش که والدین از تنبیه بدنی استفاده نکنن و هم بهره هوشی در سطح ملی بالاتر رود.
انگیزه های محیطی: کاملا معلومه واسه این که قدرت ذهنی کودک به بهترین روش رشد کنه احتیاج به محرکات طبیعی داره و هرچقدر شرایط محیطی از نظر ایجاد محرک مناسب تر باشه، قدرت ذهنی کودک رشد بیشتری داره. تقریبا همه بررسی ها نشون داده ان که رشد قدرت ذهنی با شرایط محیطی رابطه مستقیم داره.
روابط عاطفی: بررسی های فراوون نشون داده ان کودکانی که از نظر پیوندهای عاطفی با مادر یا دور و بری ها دچار فقر شدید بوده ان اکثرا به مشکلات شخصیتی، اختلاف های اجتماعی و اختلاف های عقلی گرفتار شده ان. این مشکلات در خونواده هایی که به عللی از هم پاشیده شده ان یا اتفاقا روابط عاطفی والدین با کودک نامساعد بوده، زیاد دیده می شه. کودک، والدین رو همیشه به صورت سپری علیه مشکلات خود می دونه و اختلافات خانوادگی، احساس ایمنی و ارضای عاطفی کودک رو از بین می برد. پس آثار سوءاختلافات خانوادگی بیشتر از خونواده های از هم گسسته س چون نزاع و دعوا یا نبود توافق والدین، احساس پستی و حس ناامنی شدیدی رو در کودک تولید می کنه.