آلودگی هوا و رسیدن اون به سطوح بحرانی پدیده ای نگران کننده س که سلامت شهروندان رو به خطر میندازه. به خاطر همین جامعه جهانی در تلاش واسه مقابله با این پدیده از راه اجرای راهکارهای بلندمدت و مقابله در موقعیتهای فوق العاده س.
این روزا شهر تهران مثل سالهای گذشته با افزایش سطح آلودگی هوا مواجه شده. این پدیده بحرانی در سالهای گذشته در بالاترین درجه تابستون و خیلی از روزای پاییز و زمستون پایتخت ایران رو درگیر می کنه.
آلودگی هوا یا آلودگی جوی اصطلاحیه که تموم عوامل فیزیکی، شیمیایی و زیستی رو در بر میگیره که ویژگیهای طبیعی جو (اتمسفر) رو تغییر میدن.
مهمترین آلاینده های جوی
منوکسید کربن (CO)
اکسید نیتروژن (Nox)
اکسید گوگرد (SOx)
هیدروکربورها (CxHy)
ذرات آویزون (PTS)
ازون (PTS)
واسه تموم این مواد به استثنای هیدروکربورها یه سری مقرراتی وجود دارن که این مقررات محدودیتهایی رو واسه استانداردسازی “کیفیت هوا” ارائه می کنن.
این محدودیتها با شرایط سلامت برابری دارن و اگر شاخصهای این مواد از سطح این استانداردها بالاتر رود این آلاینده ها می تونن شدیدا سلامت عمومی رو در خطر بذارن.
منابع انتشار آلاینده ها
خدمات حمل و نقل عمومی
نیروگاههای ترموالکتریک
صنایع
مصارف خونگی
کشاورزی و شیلات
کشاورزی و شیلات مهمترین منابع انتشار منوکسیدکربن، هیدروکربورها، اکسید نیتروژن و ذرات آویزون هستن درحالی که صنایع و نیروگاههای ترموالکتریک مسئولان اصلی انتشار دی اکسید گوگرد هستن. وقتی که این مواد در اتمسفر منتشر می شن مواد سمی با جریان هوا به مناطق دورتر بیشترین حد تا فاصله هزار کیلومتر منتقل می شن.
فلزات سنگین
فلزات سنگین هم از دیگر مواد سمی هستن که می تونن شدیدا منتهی به آلوده شدن هوا شن. این فلزات عبارتند از: کادمیم (Cd)، سرب (Pb) و جیوه (Hg)
اثرات آلودگی هوا روی سلامت شهروندان
عواقب بد آلودگی هوا روی سلامت شهروندان پس از چند موردی که در نیمه اول قرن گذشته به ثبت رسیدن شدیدا مورد توجه قرار گرفتن.
از این موارد می تونه به آلودگی بسیار خیلی بد سال ۱۹۵۲ لندن اشاره کرد که در ادامه اون بیشتر از چهار هزار مورد مرگ و بیشتر از دو هزار مورد بستری در بیمارستان به دلیل بیماریهای دستگاه تنفسی به ثبت رسید.
در این آلودگی بزرگ، ذرات گرد و غبار و اکسید گوگرد مهمترین مواد آلاینده بودن اما امروز تمرکز این مواد در جو بسیار پایین آماده س. اما این مواد بازم می تونن واسه سلامت جمعیت نگران کننده باشن.
در دو فصل تابستون و زمستون گازهایی که از اگزوز خودروها منتشر می شن (منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، سرب، بنزن، ذرات گرد و غباری که از خودروها روی آسفالت رو می پوشونن) همراه با آلاینده هایی که از رسوبات صنعتی تولید می شن شدیدا سلامت عمومی رو به خطر میندازن.
در شهرها مشکل آلودگی باید و می تونه از راه سیاستهای درست حمل و نقل حل شه.
مثلا، با سرمایه گذاریهای درست در بخش حمل و نقل عمومی میشه به طور کامل از تردد خودروهای شخصی در طول روز واسه رفتن به محل کار جلوگیری کرد. از دیگر راهکارهایی که می تونن از آلودگی هوا در روزای بحرانی کم کنه میشه به موارد زیر اشاره کرد:
۱- دوری از سفرهای غیرضروری در طول روزا و ساعات پر ترافیک
۲- انتخاب مسیرهای با دست کم سطح ترافیک طوری که حرکت در راه مورد نظر روان باشه
۳- انتخاب مسیرهایی که از بین پارکها و باغهای عمومی عبور می کنه و رسیدن به مقصد به صورت پیاده و یا سوار بر دوچرخه
۴- دوری از فعالیتهای ورزشی (مثلا دویدن) در مناطق با ترافیک سنگین
۵- دوری از بردن کودکان کم سن، مخصوصا پیاده یا با کالسکه در خیابانهایی که ترافیک سنگینه
۶- خاموش کردن موتور خودرو و بالاکشیدن شیشه پنجره ها در وقتی که خیابون در اثر ترافیک سنگین بسته شده
۷- دوری از خروج از منزل در ساعات بحرانی (۱۲ تا ۱۷) مخصوصا واسه افراد دارای فاکتورهای خطر
رژیم غذایی
۱- تو روزهایی که سطح آلودگی هوا به مرحله بحرانی می رسه خوردن میوه و سبزیجات تازه که شامل ویتامینهای جور واجور هستن پیشنهاد می شه. ویتامینها با رادیکالهای آزاد مقابله می کنن. مواد آلاینده می تونن سطح رادیکالهای آزاد رو زیاد کنن.
۲- محدود کردن مصرف نمک
۳- عادت دادن کودکان به خوردن سیر، پیاز و تره فرنگی. هرچند ممکنه بوی این مواد آزاردهنده باشه اما این سبزیجات شامل اندازه زیادی گوگرد هستن و پس می تونن از موکوس (مخاط) دستگاه تنفسی مواظبت کنن.
۴- نوشیدن زیاد آب که به کلیه ها کمک می کنه املاح اضافی از بدن خارج شن.
۵- دوری از خرید میوه و سبزیجات تازه از وانتهایی که در کنار خیابانها اجناس خود رو به فروش می رسونن و یا مغازهایی که سبزیجات خود رو در بیرون از مغازه و در راه عبور خودروها می ذارن.
نشونه هایی که نشون دهنده مشکلات سلامتی به وجود اومده بوسیله آلودگی هوا هستن
آلودگی جوی می تونه موجب سوزش چشمها، گلو و ریه ها شه. قرمز شدن چشمها، سرفه و احساس تنگی قفسه سینه از علائم شایع در زمان افزایش سطح آلودگی هوا هستن.